2020 yılı ile birlikte dünyamız uzun süredir görmediği bir virüs salgını ile yüzleşti. Çok hızlı yayılan bu Covid-19 virüsü ile mücadele etmek için ülkeler alışık olmadığımız önlemlere başvurmakta.
Ülkeler arası seyahatlere ilk olarak kısıtlama ve yasaklar geldi. Bu öncelikle turizmi vurdu. Turizm sektöründeki havayolu şirketleri ve oteller anında ve en çok etkilenen sektör oldu. Çoğu havayolu şirketi devlet destekleriyle ayakta kalmaya çalışıyor.
İnsanların topluca bulunduğu alanlar (AVM’ler, restoranlar,kafeler,eğitim kurumları vb.) ve organizasyonlar (Fuarlar, seminerler, kongreler, spor müsabakaları vb.) her ülkede karantina tedbirleri kapsamında kısıtlandı.
Bu yeni duruma adapte olmamız gerekiyordu ve hızla yeni uygulamalar hayatımıza girdi.
Eğitim kurumlarımız uzaktan eğitim yapmaya başladı. Bu amaçla yabancı programlar (Zoom, Webex gibi) yaygın şekilde kullanılmaya başlandı. Aynı programlar şirketler, dernekler, ve her türlü toplantı yapma isteği olan gruplar tarafından kullanılmaya başlandı. Sevindirici gelişme ülkemizde bilişim sektöründe de benzer uygulamalar için programlar (Bahçeşehir Koleji’nin “SeeMeet”, Havelsan’ın “Diyalog”, Aselsan’ın “BizBize”) ortaya çıktı ve kullanılmaya başlandı.
Bu uygulamaların sağlıklı çalışması için internetin her gerekli noktada ve yeterli bant genişliğinde bulunması gerekmekteydi ki bu konuda da ülkemiz oldukça iyi durumdadır. Sabit hatlarla veya mobil GSM operatörleri üzerinden bu ihtiyaçlar büyük oranda karşılanabilmiştir.
Şirketlerin ayakta kalabilmeleri için satış yapma zorunluluğu var. Bunun için de internetten tanıtım ve satış çok yaygınlaştı. Firmalarımız internette dijital mağazalar kurdu ve bunlar üzerinden satışları pandemi döneminde inanılmaz artışlar yaşadı. Bununla bağlantılı ortaya çıkan lojistik sorunlara da kendi kargo ağlarını kurarak çözüm bulundu.
Tanıtım fuarları da dijital ortamda yapılmaya başlandı. İlk örneklerden biri savunma sanayi şirketlerini bir araya getiren ve dünyada ilk olma özelliği olan “3 boyutlu SahaExpo Sanal Fuarı’dır”. Bunlar yaygınlaşacaktır.
Tüm iş hayatı kullanmakta oldukları (MRP, ERP, Müşteri İlişkileri, Ticari Entegre vb.) her türlü programları için uzaktan destek almaya başladılar. Bilişim firmaları görüntülü toplantılar dahil desteklerini uzaktan iş yerlerinden veya evlerinden vermeye başladılar.
Bilişim firmalarımızın bir kısmı “uzaktan çalışma ve kısmi çalışma” desteklerinden de faydalandılar. Gıda gibi salgından görece daha az etkilenen birkaç sektör hariç otomotiv, tekstil gibi sektörlerde yatırımların ötelenmesi, bilişim firmalarını da kısmen zorlamaktadır.
Pandeminin etkilerinin 2021 yılı ilk yarısının sonundan itibaren ciddi olarak hafifleyeceğini düşünüyorum. Bu dönemde kazanılan bazı yeni yöntemlerin artık kalıcı olacağını değerlendiriyorum.
Hayırlı işler dileklerimle, saygılarımı sunuyorum.
Münir Özgen/BTSO Bilişim ve Otomasyon Teknolojileri Konsey Başkanı