Günümüz dünyasında şehirlerin karşı karşıya olduğu hızlı nüfus artışı, çevresel sorunlar ve altyapı yetersizlikleri, kent yönetimlerini sürdürülebilir ve verimli çözümler aramaya itmiştir.
Akıllı kent teknolojileri, bu zorlukların üstesinden gelmek ve şehir yaşamını daha yaşanabilir hale getirmek için devreye giriyor. Akıllı kentler, bilgi ve iletişim teknolojilerini (BİT) kullanarak şehir hizmetlerini optimize ederken, sürdürülebilir kalkınmayı ve yüksek yaşam kalitesini hedefliyor. Akıllı kentler, modern şehir yaşamının gereksinimlerine cevap vermek üzere bilgi ve iletişim teknolojilerini entegre eden şehirlerdir. Bu kentlerde enerji yönetimi, ulaşım, su ve atık yönetimi, sağlık ve güvenlik gibi alanlarda yenilikçi çözümler sunulur. Amaç, çevresel sürdürülebilirliği sağlamak ve vatandaşların yaşam kalitesini artırmaktır.
Akıllı kentlerin en önemli özelliklerinden biri, vatandaşların günlük yaşamlarını kolaylaştıracak ve şehri daha yaşanabilir hale getirecek teknolojik altyapıya sahip olmalarıdır. Akıllı kentlerin başarısı için çeşitli uluslararası standartlar geliştirilmiştir. ISO 37120, ISO 37122 ve ISO 37123 gibi standartlar, şehirlerin performansını ölçmek ve karşılaştırmak için gerekli verileri sağlar. ISO 37120, şehir hizmetleri ve yaşam kalitesi göstergelerini belirlerken, ISO 37122 akıllı şehir göstergeleri üzerine odaklanır. Bu standartlar, şehirlerin sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olur ve performanslarını sürekli iyileştirmeleri için rehberlik eder. Özellikle ISO 37124:2024 standardı, şehirlerin veri yönetimi ve analitik kapasitelerini değerlendirerek, akıllı şehirlerin nasıl daha verimli ve etkili hale getirilebileceği konusunda yol gösterir.
Enerji yönetimi, akıllı kentlerin en önemli bileşenlerinden biridir. Akıllı enerji sistemleri, enerji tüketimini izler ve optimize eder. Yenilenebilir enerji kaynaklarının entegrasyonu, enerji tasarrufu sağlar ve çevresel etkileri azaltır. İstanbul'da uygulanan akıllı enerji yönetimi projeleri, enerji tüketiminde %20 oranında bir düşüş sağlamıştır. Bu projeler, enerji verimliliğini artırırken karbon ayak izini de azaltmaktadır.
Ulaşım ve mobilite alanında, akıllı ulaşım sistemleri trafik sıkışıklığını azaltmak ve ulaşım sürelerini kısaltmak için kullanılır. Otonom araçlar, akıllı trafik ışıkları ve gerçek zamanlı ulaşım verisi, şehir içi ulaşımı daha verimli hale getirir. Elektrikli araç altyapısı ve paylaşım ekonomisi modelleri de bu teknolojilerin önemli bir parçasıdır. Hindistan merkezli BluSmart, çevre dostu elektrikli taksi paylaşım uygulamasıyla CO2 emisyonlarını %30 oranında azaltırken, kullanıcılarına güvenilir ulaşım hizmetleri sunmaktadır.
Su ve atık yönetimi de akıllı kentlerin temel bileşenlerindendir. Akıllı su yönetim sistemleri, su kaynaklarını izler ve optimize eder, su israfını önler. Atık yönetiminde ise akıllı sensörler ve veri analitiği kullanılarak geri dönüşüm oranları artırılır ve atık miktarı azaltılır. İstanbul'da uygulanan akıllı su yönetimi sistemleri, su tüketiminde %15 oranında tasarruf sağlamıştır. Bu sayede su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı desteklenmektedir.
Sağlık ve güvenlik alanında, akıllı sağlık çözümleri tele sağlık ve uzaktan izleme sistemleri aracılığıyla sağlık hizmetlerine erişimi kolaylaştırır. Akıllı güvenlik sistemleri ise şehir güvenliğini artırmak için gerçek zamanlı veri sağlar ve suç oranlarını azaltır. Kanada merkezli Intelense, anomali tespiti için AI tabanlı çözümler sunarak şehirlerin güvenliğini %40 oranında artırmaktadır. Bu tür teknolojiler, şehirlerin güvenlik ve sağlık hizmetlerini daha etkin ve verimli bir şekilde sunmalarını sağlar.