Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) iş birliği ile kurulan, Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezi (Bursa Model Fabrika), yalın üretim ve sanayinin dijital dönüşümüne ilişkin teorik kavramları deneyimleyerek uygulamaları için sanayicilere önemli bir öğrenme ortamı sunmaktadır. Bu ortamda gerek çalışan yetkinliklerinin artırılması yoluyla gerekse işletmelerin kurumsal gelişim süreçlerinde eğitim ve danışmanlık desteğiyle dönüşümün ve iyileşmelerdeki sürekliliğin sağlanması amaçlanmaktadır. Gerçek bir fabrika gibi kurgulanan Bursa Model Fabrika (BMF)'de yerli üretim CNC torna ve freze, abkant, lazer kesme makinesi, Fonuc 7 eksen endüstriyel robot, AGV otonom araç, 5 adet montaj masası ve operatörlerin bulunduğu kesikli üretim hattı yer almaktadır. BMF’de kurulan MES ve ERP sistemleri ile üretim yönlendirilip yönetilmektedir. Her sektöre hizmet verebilecek niteliğe sahip olan Bursa Model Fabrika'da 216 parçadan oluşan paletli robot taşıyıcı üretimi yapılmaktadır. 9 Mart 2019 tarihinde açılan Bursa Model Fabrika, Bursa ve çevre illerin imalat sanayine hizmet etmeye devam etmekte olup Bursa'nın gelecek vizyonuna katkı sağlayan makro bir proje konumundadır.
BMF’de ilk öğren dönüş aşaması, 1 Ağustos 2019-13 Ocak 2020 tarihleri arasında iki firmada başarıyla tamamlanmıştır. Tekstil ve otomotiv yan sanayi odaklı firmaların belirlediği personele 1. aşamada 5 gün eğitim verilmiştir. Verilen eğitim içeriği, 19 modül için önce yalın teknikler teorik eğitimi ve sonra BMF içinde deneyimsel uygulamalı eğitimleri olmuştur. 2. aşamada söz konusu firmalarda danışmanlık hizmeti başlatılmıştır. Bu çalışmalar firma yetkilileri ile kendi işletmelerinde kalite-maliyet-süre-hız vs. reel kazanç odaklı olarak gerçekleştirilmiştir. Kurumlarda yapılan verimlilik çalışmalarında yatırım maliyeti sıfıra yakın gerçekleşmiştir. Yalın üretim tekniklerinden; Smed - Yamazumi - TPM - OEE - J1T - Heijunka - İş Etüdü ve Gemba Kaizen uygulanarak proseslerde %30 - 62 oranında kazançlar sağlanmıştır.
Öğren-dönüş programına ek olarak fragman eğitimi adı altında, teorik ve pratik konuları içeren eğitim, toplamda 322 sanayi işletme personeli ve üniversite öğrencisine ulaşmıştır. Pandemi koşullarına bağlı olarak bir otomotiv firmamızda dijital ortamda çevrimiçi öğren-dönüş uygulaması gerçekleştirilmiştir. Bu yeni uygulamada eğitim ve danışmanlık hizmetleri tamamen önüne (çevrim içi) olarak yapılarak üretim süreçlerinde %40%68 oranında kazanç sağlanmıştır. Aralık 2020 tarihi itibarıyla 2. öğren-dönüş çalışmaları 2 tekstil firmasında başlatılmıştır.
Başta diğer model fabrikalar olmak üzere, üniversiteler, meslek liseleri, belediyeler ve STK'larla iletişim ve iş birliği içerisinde çalışmalarına devam eden Bursa Model Fabrika, "Sürekli gelişim metodolojisi ile kentimizin ve ülkemizin KOBİ'leri ile yalınlaşma, dijitalleşme, enerji verimliliği yolculuklarında birlikte yürüyerek, katma değer üretmek" vizyonuyla yoluna devam etmektedir.
Birol Aksel
Bursa Model Fabrika Direktörü