2019 yılının ilk yarısını bitirmeye çok yaklaştık. Gerek dünyada gerekse Türkiye’de ekonomide ve ekonomi dışı alanlarda önemli gelişmeler yaşandı. Haziran ayında da başta G-20 zirvesi olmak üzere küresel ekonomiye yön verecek gelişmeler yaşanacak.
Küresel Ekonomide Yavaşlama Endişeleri Artıyor
Küresel ekonomide ivme kaybı giderek daha derin bir yavaşlama endişesine dönüşmeye başlamıştır. Ekonomide ivme kaybına neden olan ticarette korumacılık önlemlerine bir çözüm bulunamamış ve tam tersine yeni önlemler alınmıştır. Buna bağlı olarak dünya ticaretinde yılın ilk yarısında küçülme yaşanmaktadır. Ticarette belirsizlik yanı sıra jeopolitik gerginlikler ve yaptırımlar da olumsuz etki yaratmaktadır. Yılın ikinci yarısına girerken küresel ekonomide yüzde 2,6 olan ana büyüme senaryosunun altında kalınacağı endişeleri artmaya başlamıştır.
Büyük Merkez Bankalarından Faiz İndirimi Beklentisi
Küresel kriz sonrası büyük merkez olağanüstü genişletici para politikaları uygulamış, ekonomideki toparlanma ile de bu politikalarını sona erdirmişti. Para politikalarında normalleşme dönemine girilmişti. Ancak küresel ekonomide ortaya çıkan yavaşlama endişeleri ile yeniden faiz indirimleri tartışılmaya başlanmıştır. Özellikle yılın ikinci yarısında ABD merkez bankası FED’den bir faiz indirimi beklentisi kuvvetlenmektedir.
Japonya’da Kritik G-20 Zirvesi
Haziran ayı sonunda G-20 liderler zirvesi Japonya’da yapılacaktır. Bu zirve yaşanan bir çok sorunun çözümü için fırsat olarak görülmektedir. Bu nedenle zirve kritik bir öneme sahip olmuştur. Öncelikle ABD ile Çin arasında uzayan görüşmelerde nihayete erilmesi ve bir ticaret anlaşması yapılması beklentisi bulunmaktadır. Diğer yandan Suriye ve İran konuları ABD ile diğer ülkeler arasında önemli gündem maddeleri olacaktır. Küresel ekonomik yavaşlama karşısında ülkelerin alacakları tutum da dünya ekonomisi için belirleyici olacaktır.
Türkiye’de Ekonomide Dengelenme Sürüyor
2018 yılı Ağustos ayında uygulama başlanan yeni ekonomi programının temel hedefi olan ekonomide dengelenmeye yönelik çabalar devam etmektedir. Bu çerçevede iktisadi faaliyetlerde daralma halen devam etmektedir. Özellikle yılın ikinci çeyreğinde beklentilerin altında bir büyüme gerçekleşmektedir. Dış ticaret açığı ile cari işlemler açığında da daralma sürmektedir. Enflasyonda kademeli gerileme yaşanmaktadır. Ekonominin küçülmesi ile bir çok makro göstergede göreceli iyileşme yaşanmaktadır. Ancak ekonomide sağlıklı ve kalıcı bir iyileşme ve dengelenme sağlanması zaman alacaktır.
Türkiye-ABD İlişkileri Belirleyici Olacak
Türkiye ile ABD ilişkileri son iki yıldır yaşanan gerginlikler ardından daha sıkıntılı ve kritik bir sürece girmiştir. Türkiye’nin S-400 füzeleri satın alması karşısında ABD daha net bir tutum sergilemeye başlamıştır ve muhtemelen Türkiye kademeli yaptırımlar ile karşı karşıya kalacaktır. G-20 zirvesinde Trump-Erdoğan görüşmesi sorunun çözümü için bir fırsat olarak görülmektedir. Ancak her iki tarafı da ikna edecek bir çözüm bulunamaması halinde uygulanacak olası ABD yaptırımları hem yeni finansal şoklar yaşanmasına hem de ekonominin daha da bozulmasına neden olabilecektir. Süreç Haziran ayı sonuna kadar olumsuz fiyatlanmaya devam edecektir.
TC. Merkez Bankası Faiz İndirimlerine Başlayabilir
TC. Merkez Bankası haziran ayında yaptığı toplantısında önümüzdeki aylarda faiz indirimlerine başlayabileceği mesajları vermiştir. Genel beklenti Temmuz ayında dahi bir faiz indirimi olabileceği şeklindedir. Merkez bankası faiz indirimi için Haziran ayı enflasyonunu ve Türk lirasındaki istikrarı görecektir. Faiz kararında döviz kurlarının olası tepkisi de etkili olacaktır. Merkez Bankası faiz indirimleri kredi faizlerinde de indirimi tetikleyecektir.
Son Söz; Haziran ayında yılın ikinci yarısında ekonomiyi şekillendirecek bir çok önemli gelişme yaşanacak.
