Avrupa’nın Yükselen Yıldızı Polonya
Son yıllardaki istikrarlı performansı ile Doğu Avrupa’nın en büyük ekonomisi olan Polonya, kalifiye işgücü, cazip pazar hacmi, güçlü sanayi altyapısı ve lojistik avantajlarıyla Türk yatırımcı ve girişimcilerine de önemli iş fırsatları sunuyor.
Avrupa’nın 8’inci büyük ülkesi olan Polonya, GSYİH’daki son yıllardaki artış sebebiyle dünya ekonomisinde önemli bir konuma yükselmektedir. 16 idari bölgeden oluşan ülke; taşkömürü, linyit ve bakır başta olmak üzere önemli maden kaynaklarına sahiptir.
312 bin kilometrekarelik yüzölçümü ile dünyanın 69. büyük ülkesi olan Polonya, genellikle düz ovalardan oluşmakta olup, güney kıyısı boyunca da dağlar sıralanmaktadır. Polonya, Orta Avrupa’da batıda Almanya, güney batıda Çek Cumhuriyeti, güneyde Slovakya, kuzey doğuda Rusya ve Litvanya, doğuda Beyaz Rusya, güney doğuda Ukrayna ve kuzeyde Baltık Denizi’ne komşudur.
Yönetim şekli Cumhuriyet olan ülkede yasama görevini üstlenen 460 üyeli parlamento ve 100 üyeli senatodan oluşan ikili meclis, 4 yılda bir yapılan seçimle işbaşına gelmektedir. 

Resmi Adı Polonya Cumhuriyeti
Nüfus 38 Milyon
Yüzölçümü 311.889 km2
Dil Lehçe
Başkent Varşova
Yönetim Şekli Parlementer Demokrasi
Cumhurbaşkanı Andrzej Duda
Başbakan Mateusz Morawiecki
 
Ekonomik Yapı
Polonya yüzölçümü, nüfus ve ekonomik potansiyeli ile orta büyüklükte bir Avrupa ülkesi olarak anılmaktadır. Özelleştirme uygulamaları sebebiyle ülke Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkeleri içerisinde en fazla doğrudan yabancı sermaye yatırımlarına konu olan ülke durumundadır. Polonya’nın son yıllarda büyüme göstermesinin nedenleri olarak; ülkedeki alt yapı yatırımlarının hız kazanması, doğrudan yabancı sermayenin pazara olan ilgisinin aralıksız devam etmesi ve tüketim harcamalarının mali krizden daha az etkilenmesi gösterilmektedir. Polonya’nın sanayi üretimi, işsizlik veya perakende satışlar gibi göstergeleri aynı zamanda Avrupa pazarında yaşanacak gelişmeler, para birimi Zloti’de aşırı dalgalanmalar ve Polonya Merkez Bankası’nın referans faiz oranını yükseltmesi önümüzdeki dönemin de Polonya ekonomisinde belirleyici olması beklenmektedir.
Para Birimi Zloti
GSYİH (Milyon $) 614,19 (2018 – IMF Tahmini)
Kişi Başına GSYİH ($) 16,180 (2018 – IMF Tahmini)
Büyüme Oranı (%) 4,6 (2017)
 
 
 
 
 
Dış Ticaret
  2015 2016 2017
İhracat 194 196 230, 9
İthalat 190 189 230, 5
Hacim 384 385 461, 4
Denge 4 7   0,4

Kaynak: Trademap
Polonya’nın son yıllarda dış ticaretindeki artış, büyük ölçüde uluslararası şirketlerin AB pazarına yönelik üretimlerini Doğu Avrupa’ya kaydırmaları ve artan refah sonucu tüketim harcamalarının artmasıyla açıklanmaktadır.
 
Türkiye – Polonya Ticareti

23 Nisan 1974 tarihli Ticaret Anlaşması ve 4 Ekim 1999 tarihli Serbest Ticaret Anlaşması çerçevesinde şekillenen Türkiye-Polonya ticari ilişkileri, ülkenin 2004 yılındaki AB üyeliğinden sonra Gümrük Birliği esasına dayanarak yürütülmeye başlandı. Türkiye ile Polonya arasındaki ticaretin hacmi 2000 yılından itibaren düzenli bir artış göstermiş olup, 2000-2017 yılları arasında Polonya’ya ihracatımız 18 kat, Polonya’dan ithalatımız ise 20 kat büyümüştür.
Ülkede büyük bir bölümü hazır giyim sektöründe olmak üzere yaklaşık olarak 100 üzerinde Türk firması faaliyet göstermektedir. Ayrıca yaş meyve-sebze, helva, kuru meyve ve şekerleme, iplik boyaması ve bilgi teknolojileri alanında halihazırda Varşova, Gdansk ve Lodz şehirlerinde faaliyet göstermekte olan Türk firmaları bulunmaktadır. Tüm bunların dışında ev tekstili, kumaş ve döşemelik kumaş, mermer ve doğal taş, gıda, sabun, kablo, ambalaj malzemeleri, kauçuk conta vb. gibi ürünlerin ülkemizden ithalat ve dağıtımını yapmakta olan Türk firmaları mevcuttur.
Diğer taraftan, Polonya kamu ihale prosedürlerinin AB kuralları çerçevesinde serbestleştirilmesi ve basitleştirilmesi, AB fonlarının özellikle altyapı ve çevre projeleri için giderek artan ölçüde Polonya’ya aktarılmasıyla birlikte ülkemiz firmalarının Polonya pazarındaki şansını arttırmaktadır.

Bursa – Polonya Ticareti

Uludağ İhracatçı Birlikleri’nin kayıtlarına göre, Bursa’dan Polonya’ya ihracat yapan 460 firma bulunmaktadır. Bursa ve Polonya arasında gerçekleşen ticarete baktığımızda, ihracatımız 2016 yılı itibari ile 238 milyon dolar, ithalatımız ise 607 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
Bursa-Polonya Dış Ticaret Değerleri $
YIL          İHRACAT              İTHALAT
2014       169.021.478        538.012.547
2015       163.400.565        505.977.674
2016       238.486.610        607.936.241
Polonya İş Kültürü
Her ülkenin farklı özellikleri ve iş kültürü olduğu gibi Polonya’nın da kendine has kültür öğeleri bulunuyor. İş seyahati için yolunuz bu ülkeye düşerse dikkat etmeniz gereken bazı konular var.
İş Görüşmesi Sırasında
  • Her toplantıdan önce kartvizitlerinizi yanınızda hazır bir şekilde bulundurunuz. Bir iş insanı ile ilk defa karşılaşıyorsanız kartvizit değişimi için en uygun zamandır. İngilizce yazılmış kartvizitleriniz bu ülkede kabul görecektir.
  • Eğer mümkün olabilirse, şirketinizin bir grup tarafından temsil edilmesini sağlayınız. Tercihen ekip içerisinde hem erkek, hem de kadın bulunmasına çalışınız. Ayrıca en azından bir kişinin orta yaşlı olmasında fayda vardır.
  • Çalışma saatleri dışında Polonyalı muhatabınızı aramaktan kaçınınız. Eğer bir şeye ihtiyacınız varsa mesaj çekip, isteklerinizi bildirebilirsiniz. Uygun olduğunda size geri dönüş yapılacaktır.
  • Birçok Polonyalı tatillerini Şubat, Haziran veya Temmuz aylarında yapmaktadır. Randevularınızı ayarlarken bu durumu dikkate almanızda yarar vardır.
  • Resmi çalışma zamanları Pazartesi-Cuma günleri 8:00-16:00 saatleri arasındadır. Öğle yemeği için resmi bir tatil öngörülmemiştir. Toplantı için en uygun zaman sabah 10:00 ve öğleden sonra ise saat 14:30-16:00 arasındadır.
İş Kıyafeti
  • Küçük ve orta ölçekli şirketler (bankalar ve danışmanlık şirketleri hariç), yöneticiler günlük kıyafetler giymektedir. Büyük şirketlerde sade kıyafetler, fazla renkli olmayan kravatlar kabul görmektedir. Parlak renkli kıyafetler pek makbul değildir.
  • Polonya'daki iş kültürü zenginliğin belirtisi olabilecek gösterişli kıyafetler için uygun değildir. Polonyalı ortaklarınız için elbiselerinizin temiz, iyi ütülenmiş ve iyi durumda olması yeterli olacaktır.
  • Kadınlar da oldukça uyumlu ve fazla gösterişli olmayan takım kıyafetler ve elbiseler giymelidir. Parlak renklerden kaçınılmalıdır. En fazla tercih edilen renkler siyah, gri, kahverengi, bej ve laciverttir.
Hediye Kültürü
  • Polonya iş kültürüne göre hediye verme olayı ilişkinin başlangıç aşamasında gerçekleştirilir. Eğer ilk defa görüşülüyorsa anlaşmanın neticesinde hediye değişimi daha uygun olabilir.
  • En iyi hediye seçenekleri arasında kültürünüzü yansıtan ve özelliği olan hediyeler verilebilir. Ayrıca kaliteli çikolata veya ülkenizi tanıtıcı yayınlardan da götürebilirsiniz.
  • Aşırı derecede pahalı olabilecek hediyeler götürmemeye çalışınız. Örneğin hediye tutarı 250 doları geçmemelidir.
Halk Davranışı
  • Kendiniz olmaya, his ve duygularınızı saklamamaya özen gösteriniz. Her şeyi kolayca halletme tavrınız ve açık yürekliliğiniz hoş karşılanacak davranış biçimleridir.
  • Konuşmalar sırasında göz kontağını sağlayınız. Bu tür hareketler karşı taraf ile güven duygusunun gelişmesine yardımcı olabilecek hareketler olacaktır.
  • Standart selamlama şekli el sıkışması ile başlar. Ayrıca ayrılırken de el sıkışılmasında fayda vardır. Öpme ve kucaklama çok yakın arkadaşlığınız yoksa hoş karşılanmamaktadır.
  • Pazarları fiziksel bir aktivitede bulunmayınız. Polonya'nın % 90'nına yakın bir kısmı Katolik olduğu için dinlenme günü olarak Pazar gününün özel bir önemi vardır.

 
Polonya Gezi Rehberi
Polonya’nın doğusunda bulunan şehirler, batısında bulunan şehirlerden, kuzeyinde bulunan şehirler de güneyinde bulunanlardan atmosfer, mimari ve şehircilik bakımından farklılık gösterir. Bu farklılığın sebebi de ülkenin karışık geçmişi ve doğu ile batı kültürlerinin ikisinden de etkilenilmesinden kaynaklanmaktadır. Farklı kültürleri içinde barındıran Polonya’da gezilecek çok güzel yerler de vardır.

Wawel Katedrali
Polonya’nın Roma Katolik kiliselerinden biri olan Wawel Katedrali, 900 yılı geçkin bir süredir Krakow şehrinde yer alan tarihi yapılardan biridir. Bir dizi restoreden geçen katedralin farklı mimarisi ise şehre gelen turistlerin yoğun ilgisine maruz kalıyor.

Wieliczka Tuz Madeni
Krakow kenti yakınlarında yer alan Wieliczka Tuz Madeni, dünyanın en eski tuz madenlerinden biridir. Geçmiş dönemde pek çok Lehistan Kralı’nın evlilik törenlerinin yapıldığı madenin tarih öncesi çağlardan beri kullanıldığı bilinmektedir. Derinliği 327 metre olan maden günümüzde ülkeye gelen turistlerin mutlaka uğradığı gezi noktalarından biridir.

Bialowieza Ormanı
UNESCO tarafından Dünya Mirasları Listesi’ne alınan Bialowieza Ormanı, Polonya’nın en ünlü doğa parklarından biridir. Bir ucu Beyaz Rusya’ya kadar uzanan orman, en ağır toprak hayvanlarından biri olan 500 adet Avrupa bizonuna ev sahipliği yapmaktadır.

Varşova Eski Şehir
Polonya’nın başkenti Varşova’nın en önemli turistik noktalarından biri olan Eski Şehir, içerisinde yer alan restoranları, kafeleri ve alışveriş dükkanlarıyla ülkenin her saat canlı kalabilen nadir noktalarından biridir. 13. Yüzyıldan günümüze kadar gelen şehir, 1980 yılında UNESCO tarafından da koruma altına alınmış. Alman Ordusu tarafından ağır darbeler almasına rağmen günümüzde hala ülkenin tarihi ve kültürel değerlerinin toplandığı nokta olarak gösterilmektedir.

Malbork Kalesi
Çok büyük bir alan üzerine kurulu olan Malbork Kalesi, dünyanın en büyük kalesi olarak gösterilen Polonya’nın simgesi haline gelmiş yapılardan biridir. Klasik Orta Çağ mimarisine sahip kale, 1997 yılında UNESCO Dünya Mirasları Listesi’ne alınmış ve o tarihten bugüne titizlikle korunmuş. 1406 yılında inşa edildiği düşünülen Malbork Kalesi ihtişamlı görüntüsü, yemyeşil bahçesi ve muhteşem gölüyle ülkenin en fazla turist ağırlayan noktalarından biri.
 
Polonya Yemek Kültürü
Polonya’nın coğrafi konumu gereği etkilendiği diğer kültürlerin izleri, mutfağında da görülmektedir. Alman, Yahudi, Macar, Litvanya ve Rus etkileri içeren hatta Rönesans saraylarının seçkin mirasını yaşatan Polonya mutfağında, Türk damak zevkine çok yakın lezzetler de yer almaktadır.

Zapiekanka
Zapiekanka, Polonya’nın en ünlü fast-food yiyeceğidir. Uzun bir baget ekmek üzerine isteğe göre mantar, salam ve soğan gibi ürünler konulan ve son olarak kaşar peyniriyle fırına verilen üzerine ketçap-mayonez gibi soslar eklenen pizzaya benzer bir yiyecektir.

Pierogi
Polonya’nın en meşhur yiyeceklerinden bir diğeri de Pierogi’dir. Pierogi için Polonya usulü mantı demek yanlış olmaz. Hazırlanış biçimi ve görünüm olarak olarak mantıya benzese de tat olarak pek alakası yoktur. Patatesli, peynirli, kıymalı hatta reçelli çeşitleri bulunmaktadır. Özellikle de reçelli Pierogi, haşlanır ve üzerine
Śmietana denilen kremalı yoğurt gezdirilerek servis edilir.

Rosol
Rosol, Türk yemek kültürüne hiç de uzak olmayan bir lezzet. Tavuk suyuyla haşlanmış makarna, kereviz, havuç gbi malzemelerin eklenmesiyle hazır hale gelen pratik, doyurucu ve besleyici olması nedeniyle de Polonya halkının en çok tercih ettiği çorba.

Golabki
Polonya’nın en güzel yemeklerinde biri olan Golabki, mutlaka denenmesi gereken yemeklerden biri. Şekil olarak farklı görünebilir ancak Lahana dolmasına çok benzeyen bir tadı vardır ve çeşitli baharatlarla tatlandırılmış kıyma, pirinç, salça, domates gibi bilindik malzemelerle hazırlanır.