Cüneyt BAŞARAN
10 bin 800 kilometre kare alan üzerine kurulu, 3 milyon nüfus ile Türkiye’nin 4. büyük şehri. Tam bir sanayi şehri. 21 adet organize sanayi bölgesi var. 137 AR-GE ve Tasarım Merkezi ile üretimde İstanbul’un ardından teknolojiye en fazla yatırım yapmış ilimiz.
Yıllık 25 milyar dolar dış ticaret yapıyor. Bu ticaretin neticesinde 5 milyar dolar fazla vererek “Türkiye’nin en fazla ticaret fazlası veren şehri” unvanına sahip. Türkiye’de yapılan ihracatın yüzde 10’unu yapıyor üstelik 4 dolar kilogram başı ihracat değeriyle, Türkiye ortalamasının 3 katından fazla bir seviyeden bu ihracatı yapabiliyor.
Sanırım hangi şehirden bahsettiğimi hepiniz anladınız . Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Küçük şadırvanından şakırdayan suyuna, Orhan zamanından kalan bir duvarına” vurulduğu şehir; Bursa’dan bahsediyorum.
Kavşak…
Yüksek teknolojili üretim gereken otomotiv, makine, metal gibi sektörlerde rahatlıkla uluslararası arenada boy ölçüşebilen Bursa sanayinin çıtayı biraz daha yükseltmesi gerekiyor.
Türkiye 2018 yılında toplam 168 milyar dolar ihracat yapmış. Bu ihracatın yüzde 19’unu, 31.5 milyar dolar ile otomotiv endüstrisi yapmış. Bir başka ifadeyle Türkiye’nin ihraç ettiği her 100 doların kabaca 19 doları otomotiv endüstrisinden gelmiş.
Bursa ise toplam ihracatının yüzde 54’ünü otomotiv endüstrisi üzerinden yapmış. Yani Bursa demek otomotiv demek.
Ayrıca Bursa ihracatının yüzde 11’i metal, yüzde 5’i de makine teçhizatı satışından geliyor. Tabii yüksek katma değerli ihracat kalemlerinden biri olan hazır giyim de yüzde 5’le hemen arkadan gelen bir başka önemli sektör.
Bu sektörlerin lokomotifliğinde ihracat rekorları kıran Bursa artık yeni bir kavşağa geliyor.
Bursa’nın ihracatının çok önemli bir kısmını AB pazarına yapıyor. Almanya ana pazar. İtalya, İspanya hemen arkadan geliyor.
Bir yandan Brexit krizi diğer yandan İtalya’daki ekonomik kriz ve nihayetinde Almanya’da Merkel’in siyasette geldiği durum , AB’de işlerin iyi gitmediğine dair öne çıkan başlıklar..
2018 yılında yüzde 1.6- 1.7 bandına büyüyebilen Avrupa’dan, 2019 için de iyi sinyaller gelmiyor.
Birliğin ekonomik ve siyasi lokomotifi olan Almanya, bir yanda efsanevi lideri Merkel’den sonrasını düşünüyor diğer yandan ihracat odaklı ekonomisindeki hızlı soğumaya çare arıyor.
Avrupa’da büyük operasyonları olan Amerikalı ve diğer otomotiv şirketleri arka arakaya fabrika kapatıyor ya da üretim kesintisine gidiyor.
Bursa’nın ihracat pazarı AB’de otomotiv ve hazır giyim gibi sektörler de ekonomideki soğumaya karşı küçülmesi kaçınılmaz olan alanlar.
Hazır Bursa yüksek katma değerli üretim yapmayı öğrenmişken, uluslararası rekabeti becerebildiğini ispatlamışken mevcut sektörlerin yanına yenilerini koymanın zamanı gelmiştir. Uzay havacılık, savunma ve raylı sistem imalatı Bursa gibi teknoloji yüksek çalışmayı öğrenmiş bir şehir için çok zor geçişler olmayacaktır.
Nasıl ki bir zamanlar şehri gıda ve tekstil taşımış ve daha sonra bayrağı otomotive devretmişse, şimdi de bu seriye yeni sektörler eklemenin zamanı gelmiştir.