BEBKA’nın önceliği mesleki eğitim

BTSO Ekonomi  

BEBKA’nın önceliği mesleki eğitim 

BEBKA Genel Sekreteri İsmail Gerim, BEBKA bünyesinde yürütülen faaliyetleri ve hedeflenen çalışmaları BTSO Ekonomi’ye anlattı. Bu sene kuruluşunun 10. yılını kutlayacak olan BEBKA’nın 2010-2018 yılları arasında Bursa’da toplamda 150 projeye yaklaşık 46 milyon TL destek vererek, eş finansman ile birlikte yaklaşık 75 milyon TL tutarındaki projelerin hayata geçirilmesine imkan sağladığını belirtan İsmail Gerim, Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü tarafından 2019 yılı gündeminin ise "Mesleki ve Teknik Eğitim" olarak belirlendiğini açıkladı.  

Kalkınma ajanslarının kuruluşlarından bu yana yerel kalkınmaya yönelik katkıları nelerdir? 

Kalkınma ajansları sağladıkları destekler, geliştirdikleri işbirlikleri ve ortaya koydukları yenilikçi yaklaşım ve ürünlerle Türkiye’nin kalkınmasına katkı sağlamıştır. Kalkınma ajansları birçok alanda kurumların çözüm ortağı haline gelmiştir. 

Ajanslar sundukları destekler vasıtasıyla bölgelerinin proje geliştirme kapasitesine önemli katkılar sunmuştur. Geçmişte oldukça kısıtlı olan proje üretme ve uygulama kapasitesinde oldukça ileri seviyelere ulaştık. Bugün gelinen noktada bölgelerde ciddi anlamda bir proje altyapısının oluştuğunu gözlemliyoruz. Ajanslar sanayi, çevre, kırsal kalkınma, turizm gibi birçok konuda projeyi bölgelerinde destekledi.   

Bölge planları ve buna bağlı analiz çalışmaları ile bölgenin vizyonu genişletilmiş, odaklanması gereken alanlar tespit edilmiş ve bu yönde somut adımlar atılmıştır. Diğer yandan, mali desteklerle finansman erişim sorunu olan hem işletmeler hem de yerel yönetimlerin projeleri için katalizör olmuştur. 

BEBKA bu sene kuruluşunun 10. yılını kutlayacak. Ajansın bu dönemde vermiş olduğu mali destekler hakkında rakamları bizlerle paylaşır mısınız? 

Mali destek programlarını (MDP) hazırlarken bölgemizde kapsamlı çalışmalar yürütüyor, görüşmeler ve araştırmalar yapıyoruz. Bunun neticesinde elde edilen ihtiyaçlar doğrultusunda ne yönde desteğe ihtiyaç olduğunu tespit etmeye çalışıyor ve programlarımızı buna göre şekillendiriyoruz. Ajansımız tarafından yürütülen mali destek faaliyetleri kapsamında 2010-2018 yılları arasında turizm, sanayi, çevre, kırsal kalkınma konuları başta olmak üzere 16 ayrı başlıkta destek verildi. Toplamda 295 projeye 93.2 milyon TL destek verdik, eş finansman ile birlikte 156 milyon TL’lik yatırım hayata geçirildi, 2018 MDP halen devam etmektedir.  Aynı dönemde Bursa ilimizde toplamda 150 projeye yaklaşık 46 milyon TL destek vererek, eş finansman ile birlikte yaklaşık 75 milyon TL tutarındaki projelerin hayata geçirilmesine imkân sağlanmıştır. 

Güdümlü Proje destekleriniz kapsamında BTSO öncülüğünde Bursa’da yürütülen Kompozit Mükemmeliyet Merkezi ve tamamlanan Teknik Tekstil Mükemmeliyet Merkezi ile ilgili düşüncelerinizi bizimle paylaşabilir misiniz? 

Güdümlü Proje kapsamında Ajansımız tarafından 7,2 milyon TL destek sağlanan ve Bursa TSO’nun başvuru sahibi olduğu, Bursa’da teknik tekstil Ar-Ge altyapısını kurmak ve güçlendirmeye yönelik Tekstil ve Teknik Tekstil Mükemmeliyet Merkezi (TTTMM) 2017 yılında faaliyetlerine başladı.  TTTMM projesinin hedefi, tekstil ve konfeksiyon sektörleri için ortak bir laboratuvar oluşturulması, yurt dışında gerçekleştirilen testlerin, yurt içinde yapılarak hem zamandan hem de maliyetten tasarruf sağlanması ile tekstil ve teknik tekstil konusunda Ar-Ge çalışmalarının yürütülmesidir. Bu kapsamda sektöre yönelik 7 adet test ve muayene laboratuvarı kurulmuştur. Mevcut cihazların tekstilin yanı sıra plastik ve kauçuk sektörlerine de hizmet verebilecek özellikte olması ve müşteri portföyü dolayısıyla da hizmet verdiği kitle genişlemiştir. TTTMM kapsamında alınan cihazlarda gerçekleştirilen testlerden 16 tanesi için akredite kuruluş unvanı alınmıştır.  

Yine BEBKA tarafından desteklenmekte olan İleri Kompozit Malzemeler Araştırma ve Mükemmeliyet Merkezi (İKMAMM) Projesi de TTMM gibi BUTEKOM binasında yer alacaktır. Merkez kapsamında 8 farklı laboratuvar ve 52 düzenek kurulması hedeflenmektedir. Kompozit malzeme üretimi için araştırma ve know-how desteği faaliyetleri tek bir çatı altında gerçekleştirilebilecektir. Bu merkezde çalışmaları gerçekleştirilecek olan kompozit malzemeler, otomotiv sektörü, uzay havacılık sektörü, inşaat sektörü, enerji sanayi, denizcilik ve ulaştırma gibi çeşitli sektörlerde kullanılabilecektir. Projenin tamamlanmasıyla ticarileştirilebilir Ar-Ge, proje çalışmaları, bilgisayar destekli analiz ve tasarım, organizasyon-eğitim-atölye, sektörel raporlar gibi hizmetlerin bu merkezde gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir. Proje neticesinde kompozit sektörüne yönelik akademi ve sanayi arasında daha fazla işbirliği, tasarım, doğrulama ve hesaplama yeteneklerine sahip Ar-Ge Merkezi olmak hedeflenmektedir.  

BEBKA olarak vermiş olduğunuz mali destekler dışında bölgenin kalkınması için gündeminizdeki çalışmalardan bahseder misiniz?  

BEBKA olarak mali desteklerimizle tanınıyoruz. Ancak bizim diğer hibe veya kredi sağlayıcı kurumlardan farkımız yerelde Proje, Bilgi ve Strateji Merkezi olarak yapılandırılmış olmamızdır. Yani sadece projeleri desteklemiyor, projeleri yönlendiriyor, güdümlü proje dediğimiz yapıda projenin sıfırdan oluşturulmasına katkı sağlıyor, paydaşları bir araya getiriyor. Bilgi üretiyor, bölgede başka hiçbir kurum veya kuruluşun yapmadığı analizleri gerçekleştiriyor ve nihayetinde bu bilgileri kamuoyu ile ücretsiz paylaşıyoruz. Analizler ile birlikte strateji geliştiren bir yapımız var, bu yapıyı hem ajans içinde farklı alanlardan gelen uzmanlarımızla sağlıyoruz, hem de klasik kamu il teşkilatı yapısından uzak, yerel paydaşlarla ve özel sektörle birlikte gerçekleşiyoruz.  

Ajansımız Bursa, Eskişehir, Bilecik bölgesinin kalkınması adına çalışmalar yapmaya devam etmektedir. Bu kapsamda yapılan çalışmalar arasında girişimciliğin güçlendirilmesi, turizm potansiyelin arttırılması, sanayinin yenilik odaklı uzmanlaşması, sürdürülebilir üretime geçişin sağlanması ve animasyon sektörünün geliştirilmesi yer almaktadır.    

BEBKA tarafından girişimcilere yönelik birçok faaliyet yürütülüyor. Bu konuda yapılan çalışmalar hakkında bilgi verebilir misiniz? 

Bölgemizde öncü sektörlerde girişimlerin artırılması, mevcut girişimlerin büyümesi ve yatırım almaları önündeki engellerin giderilmesi elzemdir.  Bu nedenle girişimcilik ekosisteminin geliştirilmesine çok önem veriyoruz. Teknolojik ve inovatif ürünlerin geliştirilmesine yönelik yürüttüğümüz TechUP ve SeedUP gibi programlarla bölgemizdeki girişimcileri belli bir noktadan daha bir üst noktaya taşımak için eğitimlerle ve mentorlerle destekliyoruz.  Üç yılda yürütülen TechUP programına 28 girişimci dahil oldu. Bu firmalar toplamda 80 saat eğitim ve 443 saat mentorlük hizmeti aldı. Bursa’da bir firmamız geliştirdiği “Karbondioksit Lazer Tüpü Teknolojisi” ile yatırım aldı.  Bursa Teknik Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren Bura Teknoloji Transfer Ofisi İŞKUR ve KOSGEB işbirliği ile yürüttüğümüz İnovatif Girşimcilik Programı kapsamında kabul edilen 21 girişimciye verilen eğitimler ise halen devam ediyor. 

Şu an değerlendirme süreci devam eden Girişimcilik Mali Destek Programına 17 adedi Bursa’dan olmak üzere toplam 29 proje başvurusu oldu. Program ile Bölgemizde girişimcilik ekosisteminin geliştirilmesi, yenilikçi ve teknolojik girişimciliğin yaygınlaştırılması ve girişimcilik kültürünün geliştirilmesi ile bölgenin rekabet gücünün artırılmasını amaçlıyoruz.  

Bu sene açıkladığınız mali destek programlarından diğeri Mesleki Eğitimin Geliştirilmesi oldu.  Bursa sanayicisinin de öncelikleri arasında olan mesleki eğitim konusunda ne tür çalışmalar planlanıyor 

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı çatısı altında faaliyet gösteren Ajansımızın bağlı olduğu Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğümüz tarafından 2019 Yılı gündemi "Mesleki ve Teknik Eğitim" olarak belirlendi.  Bu yıl; kamu, özel ve sivil toplum kuruluşları arasında bağı güçlendirerek, illerdeki geliştirme stratejilerini hazırlayan kalkınma ajansları, mesleki ve teknik eğitim altyapısını güçlendirmeye yönelik mali destek programları aracılığıyla istihdamı artırmak ve nitelikli işgücüne katkı sağlamak için, yenilikçi eğitim teknolojilerine hibe desteği verecek. 

Genç nüfusa sahip ülkemizde gençler arasında işsizlik oranını düşürmek için mesleki ve teknik eğitimin kalitesinin artırılması ve iş dünyasıyla mesleki ve teknik eğitim arasındaki bağların daha da güçlendirilmesinin önemli bir adım olacağını düşünmekteyim. 

İş dünyasının ihtiyaç duyduğu yetkinlikleri ve becerileri olan insan kaynağı ihtiyacının karşılamak için yükseköğretim düzeyinde Meslek Yüksekokulları (MYO), ortaöğretim düzeyinde ise mesleki ve teknik lise eğitim-öğretim vermektedir. Bursa’da 100 adedi olmak üzere bölgemizde 161 adet mesleki ve teknik lise mevcuttur.  Yine, 16 adedi Bursa’da olmak üzere bölgemizde 31 adet aktif MYO bulunmaktadır. Ancak yine de önemli bir sanayi bölgesi olmamızdan dolayı, bölgesel açıdan mesleki ve teknik eğitim anlamında gelişime açık bir potansiyel bulunmaktadır. Sahip olunan bu potansiyelin değerlendirilerek sektöre kazandırılması ile bölgesel katma değerin artırılmasına katkı sağlanması gerekmektedir. 

Bu noktada, bölgemizdeki sanayi ile mesleki eğitim veren kurumlar arasında iş birliği kurulması, mesleki eğitim kurumlarının teknolojik altyapısını, uygulamalı ve işbaşında eğitimin yaygınlaştırılması, özellikle eğiticilerin kendilerini geliştirmesi gibi konularda çalışmalar yürütmeyi planlıyoruz.  

2019 Yılı Mesleki Eğitimin Geliştirilmesi Mali Destek Programımı kapsamında toplam 65 başvurudan 43 proje başvurusu Bursa’daki kurumlardan oldu. Kurumlarımızın ilgisine de bu vesile ile aracılığınızla teşekkür etmek isterim. 

Akıllı Uzmanlaşma ile ilgili yürüttüğünüz çalışma ve bu çalışma sonrasındaki hedefleriniz hakkında ne söylemek istersiniz?  

Ajans olarak, yürüttüğümüz saha çalışmalarında, bölge genelinde özellikle sektörel dönüşüme, uzmanlaşmaya ve bu alanlarda teşvik ve destek mekanizmalarına ihtiyaç olduğunu görüyoruz. Buradan hareketle, bölgenin öncü ve potansiyeli olan stratejik sektörlerin gelişimine, ileri teknoloji kullanan sanayi üretimine geçilmesine katkı sağlamayı amaçlıyoruz.  

Akıllı uzmanlaşmayı yeni nesil sanayi stratejisi olarak nitelendirebiliriz. Bildiğiniz gibi bölgemizdeki sanayi kapasitesi önemli bir büyüklükte, bu büyüklükteki sanayimizi etkin ve stratejik yaklaşımlarla yönlendirmek istiyoruz. Bölgedeki firmalara yerel çözümler üreten bir sanayi stratejisi Bakanlığımızın da ilgi alanına giren bir konu.  

Çalışmada veri analizlerinin yanı sıra saha çalışmaları kapsamında bölge illerinde yenilik ve Ar-Ge açısından öne çıkan 60’a yakın firmayla ve ekosistem aktörleriyle derinlemesine mülakatlar gerçekleştirdik, paydaşların görüşlerini aldığımız geniş katılımlı bir sanayi şurası düzenledik.  Bu kapsamda Ar-Ge merkezlerine odaklanarak dönüşümü hızlandıracak çalışmalar yürüteceğiz. 

Dijital dönüşüm uygulamalarında Bursa’yı nasıl görüyorsunuz? 

Dijital dönüşüm dünya gündeminde olduğu gibi küresel rekabetçiliği artırabilmesi için bölgesel ve kalkınma stratejimizin merkezinde olmalıdır.  Dijital dönüşüm, birçok çağdaş otomasyon sistemini, veri alışverişlerini ve üretim teknolojilerini içermektedir.  Makinelerin birbiri ile konuştuğu, her makinenin ve her üretimin bir veriye dönüştüğü bir süreç olarak ifade edilen, büyük ekonomik ve sosyal dönüşümler ortaya çıkacaktır.    

Bursa ili bildiğiniz gibi ülkemizin sanayi merkezlerinin başında yer alıyor. Türkiye’de özellikle otomotiv sektörünün lider firmaları arasında yer alan TOFAŞ, Renault, Karsan gibi firmalar, birçok anlamda bu uygulamaları halihazırda üretim süreçlerinin büyük çoğunluğunda gerçekleştiriyorlar. Burada asıl önemli olan, ana üreticiler dışındaki yan sanayinin de bu süreçte yer alabilmesi ve Bursa’daki diğer sektörlerde bu uygulamaların verimli bir şekilde yaygınlaştırılabilmesi. Bursa ili, ülkemizin ilk OSB’sinin kurulduğu il, yani ülkemizde planlı sanayiye geçişin temel taşlarının atıldığı şehir. Bu çerçevede değerlendirildiğinde özellikle Dijital Dönüşüm uygulamalarına geçişte de Bursa, mevcut altyapısı ve üretim kabiliyeti ile ülkemize öncü olabilecek potansiyele sahip.  

Ancak bu dönüşüm sadece özel sektör değil kamu sektöründe de gerçekleştiğinde hedefe ulaşılacaktır.  Bu kapsamda kamu olarak içinde bulunduğumuz bilgi çağının gereği olarak teknolojik gelişmeleri takip eden ve vatandaşa hizmet süreçlerinde teknolojik donanımları kullanarak hatasız, verimli ve hızlı cevap verebilen bir yönetim sistemine geçişi hızlandırmalıyız. 

Ajans tarafından yatırımcılara verilen desteklerden bahsedebilir misiniz? 

Ajansların olmazsa olmazı: Yatırım Destek Ofislerimiz. Her üç ilimizde de faaliyet gösteren, İngilizce tabiriyle one-stop-shop dediğimiz bir yapıyı Bakanlığımız oldukça önemsemekte. Yani yerli veya yabancı yatırımcı Ajansımızın herhangi bir yatırım destek ofisine geldiğinde, aradığında karşısında tüm iş ve işlemlerini ücretsiz olarak sunabilecek bir yapıyı barındırıyoruz. Üstelik dil problemimiz de olmadığı gibi yatırımcının diğer kamu kurum ve kuruluşlarındaki işlemleri için de ücretsiz aracılık yapıyoruz. Bölgemizin tanıtımı, yatırımcıların bölgemize çekilmesi, insan kaynağımızın, sektörel gücümüzün yerli ve yabancı fuarlarda tanıtımı noktasında yoğun çalışmalar yürütüyoruz. Ayrıca, Ajansımız bölgenin Turizm potansiyelinin tanıtılması amacıyla bölgemizde faaliyet gösteren kurumlarla işbirliği içinde hareket ederek yurt içi ve yurt dışında tanıtımına aktif katkı sağlamaktadır.