Türk mobilya endüstrisi, genelde çoğu geleneksel yöntemlerle çalışan, işçiliğe dayalı, atölye tipi, küçük ölçekli işletmelerin ağırlıkta olduğu bir görünüme sahiptir. Buna karşın özellikle son yıllarda orta ve büyük ölçekli işletmelerin sayısı artmaya başlamıştır. Küresel mobilya markalarının da Türkiye’de yer alması ve tedarik zincirine Türkiye’deki mobilya üreticilerini dahil etmeye başlamaları ile fabrikasyon üretimlerde artış başlamıştır. Ayrıca; son dönemlerde hızla artan kentsel dönüşüm projeleri, nüfus artışı, göçler, yükselen yaşam standartları ve sektörün ihracat değerinin artması ile mobilyaya olan talep gün geçtikçe artmakta ve bu da doğrudan mobilya sektörüne etki etmektedir.
Mobilya sektörü emek yoğun yapısı, pek çok sektör ile olan dolaylı veya doğrudan bağlantısı ve son dönemlerde öne çıkan bilgi ve teknoloji kullanımı ile dünya imalat sanayi içerisinde önemli bir yere sahiptir. Türkiye mobilya üretiminde; İstanbul, Ankara, Bursa, İzmir ve Kayseri illeri öne çıkmaktadır. Mobilya üretimi lojistik maliyetleri nedeniyle özellikle nüfusun fazla olduğu illerde yoğunlaşmıştır.
Mobilya sanayi katma değer açısından da ülkemizin önde gelen sektörlerinden birisi olup, ihracatta yerli kaynakları en çok kullanan ve ithal ürünlere bağımlılığı en az olan sektörlerden biri olarak ekonomiye katkısını artarak devam ettirmektedir İlgili ürün grubu özelinde dünyada mobilya ithalatı incelendiğinde, 2021 yılına kadar önemli bir büyüme ivmesi kazanmışken 2021 yılında yukarıda bahsedildiği üzere pandeminin ve lojistik sektöründeki yaşanan sıkıntıların etkisiyle sekteye uğramış son 2 yılda hemen hemen tüm ithalatçı ülkelerde düşüş gözlenmiştir. 2023 yılında dünya mobilya ithalatı 139 milyar dolar olarak gerçekleşmiş, en büyük ithalatçı ülke; 39,5 milyar dolar ithalatla ABD olurken ABD’yi 10,2 milyar dolar ithalatla Almanya, 7,2 milyar dolar dolarlık ithalatla Fransa takip etmektedir (Trademap).
Dünya mobilya ihracatında 2023 yılı verilerine göre en büyük ihracatçı ülkenin Çin olduğu, Çin’i sırası ile Vietnam, Almanya ve İtalya’nın takip ettiği görülmektedir. Türkiye 3,4 milyar dolar ihracatla 8. sırada yer almaktadır. Son 5 yılda çoğu ülkede görülen düşüşe rağmen Türkiye %5,5 ihracat artışı gerçekleştirmiştir. Aynı dönem Vietnam’da %47 orandaki artış göze çarpmaktadır.
Türkiye Mobilya İhracatı
Özellikle yatak odası mobilyaları ile öne çıkan Türkiye mobilya ihracatı 2019 yılında toplamda 3,2 milyar dolar iken 2021 yılında 4,1 milyar dolara ulaşmıştır, 2023 yılında 3,4 milyar dolar ihracat gerçekleşmiştir. Buna karşılık 2023 yılında Türkiye mobilya ithalatı 518,4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye’nin mobilya ihracatı incelendiğinde, 2024’ün ilk 6 aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yaklaşık %3,2 oranda düşüş gösterdiği görülmektedir.
Mobilya Sektöründe Kapasite Kullanım Oranları
Türkiye Mobilya İmalatı Sanayi ve Tüm İmalat Sanayiinde kapasite kullanım oranları incelendiğinde hemen hemen paralel seyrettiği görülmektedir. 2023 yılında tüm imalat sanayiinde kapasite kullanımı %73,5 - %76,8 arasında kaydedilmiş, mobilya sektöründe genel olarak ilk 6 ay %75,5 civarında seyretmiştir.
2024 Yılının ilk altı aylık döneminde ise hem tüm imalat sanayiinde hem mobilya imalatında kapasite kullanım oranları bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla artış göstermiş, %76 civarında seyretmiştir.
Bursa Mobilya Sektörü İhracatı
Bursa Mobilya sektörü ihracatı incelendiğinde ise ilk 6 aylık dönemde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %11 oranda bir gerileme dikkati çekmektedir. İhracat düşüşünün özellikle Mart ve Haziran ayında yaşandığı görülmektedir.
Mobilya Üretiminde Yeni Trendler
- Minimalist ve modern tasarımlar
- Çevre dostu ve sürdürülebilir malzemeler
- Modüler ve çok fonksiyonlu mobilyalar
- Akıllı mobilyalar
Sürdürülebilir ve çevreci, yeşil uygulamalar, çoğu sektörde olduğu gibi mobilya imalatı sektöründe de önemli bir trend haline gelmiştir. İşletmeler, enerji verimliliği, atık yönetimi, su tasarrufu gibi konulara odaklanarak çevresel etkilerini azaltmaya çalışmaktadır. Dünya genelinde akıllı mobilyaların popülerliği artmaktadır. IoT (nesnelerin interneti) teknolojileriyle entegre edilen mobilyalar, kullanıcılara daha fazla İşlevsellik, konfor ve yenilikçi deneyimler sunmaktadır.
Mobilya Sektöründe Yenilikçi Yaklaşımlar
Tasarım ve İnovasyon
Türkiye mobilya İmalatı sektörü, tasarım ve inovasyona daha fazla odaklanmaktadır. Yaratıcı ve özgün tasarımlarla dikkat çeken Türk mobilya markalarının uluslararası alanda tanınırlığı artmaktadır. Tasarım ve inovasyon Türkiye mobilya sektörünün global pazarda rekabet edebilmesi adına önemli bir gelişim alanı olarak görülmektedir.
Yenilikçi Malzemeler
Dünya genelinde ise mobilya İmalatı sektöründe yenilikçi malzemelerin kullanımı artmaktadır. Geri dönüştürülebilir malzemeler, sürdürülebilir ahşap alternatifleri ve biyolojik kaynaklardan elde edilen malzemeler gibi çevre dostu seçenekler, sektörde yaygınlaşmaktadır.
E-Ticaret
Dünya mobilya imalatı sektöründe e-ticaretin önemi de gittikçe artmaktadır. İnternet üzerinden mobilya satışları, tüketici tercihlerinde ve satın alma alışkanlıklarında önemli bir değişim yaratmaktadır. İşletmeler, çevrimiçi platformlarda varlık göstererek küresel müşterilere ulaşma imkanı da bulmaktadır.