BAŞKENT: TOKYO

GSYİH: 4.070.094.000 $

KİŞİ BAŞI GSYİH: 32.859

BÜYÜME ORANI: % 0,32

NÜFUS: 123.865.000

YÜZÖLÇÜMÜ: 377.899 KM²


Japonya’ Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuzeydoğusunda, Kore Yarımadasının doğusunda ve Rusya’nın Sibirya bölgesinin güneyinde yer almaktadır. Bir ada ülkesi olan Japonya dört ana ada ve Okinawa adasından oluşmaktadır. Dört ana ada kuzeyden güneye doğru şu şekilde sıralanmaktadır: Hokkaido, Honshu (en büyük ve kalabalık adadır.), Shikoku ve Kyushu.

Temel Ekonomik Göstergeler
2024 yılında cari fiyatlara göre, 4 trilyon dolar olacağı tahmin edilen GSYİH’nın 2025 yılında 4,3 trilyon dolar olması beklenmektedir. Japonya, cari fiyatlara göre, 2024 yılı itibariyle 196 ülke arasında dünyanın 4. büyük ekonomisidir. 2024 yılında sabit fiyatlara göre %0,3 oranında artması beklenen GSYİH’nin, 2025 yılında %1,1 oranında artacağı tahmin edilmektedir. Cari fiyatlara göre Japonya, 2024 yılında 32 859 dolarlık kişi başına düşen milli gelir ile dünyada 39. sırada yer almaktadır. 2024 yılında %3,8 oranında fazla vereceği tahmin edilen cari işlemler dengesinin GSYİH'ya oranının, 2025 yılında da %3,6 oranında fazla vermesi beklenmektedir. (IMF-2024)

Sektörlerin Analizi
Japonya halen dünyanın üçüncü büyük ekonomisi konumundadır. Ekonomik büyüme oranları OECD ülkeleri ortalamasına yakın seyretmektedir. Bununla birlikte, azalan ve hızla yaşlanan nüfus, azalan işgücü arzı, yüksek kamu borcu gibi zorluklar önemini korumaktadır. Dış ticaretin yaklaşık beşte birini Çin ile gerçekleştiren Japonya, özellikle ara malı tedariki bakımından anılan ülke ekonomisindeki gelişmelerden etkilenmeye devam etmektedir. Japon ekonomisinde hizmet sektörü %69’luk pay ile ağırlığını sürdürmektedir. İmalat sanayi %30, tarım sektörü ise %1 paya sahiptir.

Japonya’nın gıda tüketiminde kendine yeterlilik oranı yaklaşık %38 seviyesinde seyretmektedir. Tarım sektörü toplam ithalattan %10’undan fazla pay almaktadır. Ülke olarak önemli miktarda protein tüketilmektedir. Ülke yüzölçümünün yaklaşık %11,5’lık bölümü (4,34 milyon hektar) tarım arazilerine ayrılmıştır. Hokkaido adası 1,14 milyon hektar ile toplam tarım arazilerinin dörtte birini barındırmaktadır. Ürün bazında ise çeltik 2,37 milyon hektar ile en çok ekili alana sahiptir. Çeltik dışında çay, yaş sebze ve meyve, deniz ürünleri, köklü bitkiler, kesme çiçekler, buğdaygiller ve hayvansal gıda ürünleri yaygın bir şekilde üretilmektedir.

Japonya dünyanın önde gelen motorlu taşıt ve elektronik ekipman üreticileri arasındadır. Makine, çelik ve demir dışı metaller, gemicilik, kimya, tekstil, işlenmiş gıda diğer önemli sektörler arasında yer almaktadır.

Başlıca hizmet sektörleri toptan ve perakende satış, finansal hizmetler ve müteahhitlik hizmetleri olarak sıralanabilir. Bunun dışında eğitim, sağlık, eğlence, iletişim ve haberleşme hizmetleri de yüksek kalite ve teknoloji standartları ile ön plana çıkan diğer sektörlerdir.

Ülkede önemli miktarda maden kaynağı bulunmamaktadır. Ülkedeki mevcut taş kömürü üretimi giderek azalmaktadır. İçinde bulunulan coğrafi koşullar nedeniyle ithal taş kömürü ülkede üretilen taş kömürüne kıyasla daha ucuza temin edilebilmektedir. Bu durum Japonya’yı maden hammaddeleri ve bilhassa nadir elementler bakımından ithalata bağlımı kılmaktadır.

Hidrokarbon enerji kaynaklarının son derece sınırlı olmasına bağlı olarak Japonya dünyanın en büyük petrol, sıvılaştırılmış doğal gaz ve kömür ithalatçısı konumundadır. Bu kapsamda, Japonya’nın enerji politikası öncelikleri kaynak çeşitliliğinin artırılması, iklim değişikliği ile mücadele, elektrik ve gaz piyasası reformları ve yenilebilir enerji projeleri olarak sıralanabilir. Diğer taraftan, 2011 yılında yaşanan deprem felaketinden sonra 1970’lerdeki petrol krizlerinde olduğu gibi Japon hükümeti enerji tasarrufu önlemlerine yatırım yapmıştır. 2010 yılının sonuna doğru toplam enerji arzı ve sera gazı salınımları 1990 yılı düzeyine gerilemiştir. Yine, 2011 yılı sonrasında yenilebilir enerji kaynakları kurulumunda önemli artış görülmüştür.

Dış Ticaret
Japonya toplam dış ticaret hacmi 2022 yılında 1.657 milyar dolar olup; 2023 yılında ise 1.503 milyar dolar olmuştur. Japonya genel olarak hammadde ve ara mal ithal edip mamul ürün ihraç eden bir ekonomidir. Japonya’nın en büyük ticaret alanı Asya bölgesidir.

2023 yılında Japonya’nın ihracatında başlıca ürün grupları: motorlu kara taşıtları; makinalar, mekanik cihazlar ve aletler; elektrikli makina ve cihazlar; optik, fotoğraf, ölçü, tıbbi alet ve cihazlar; demir ve çelik; plastikler ve mamulleri; mücevherci eşyası; organik kimyasallar; mineral yakıtlar, yağlar ile muhtelif kimyasal maddeler olmuştur.

Aynı yıl, ülkenin ithalatında ürün grupları: mineral yakıtlar, yağlar; elektrikli makine ve cihazlar; makinalar, mekanik cihazlar ve aletler; eczacılık ürünleri; optik, fotoğraf, ölçüm, tıbbi alet ve cihazlar; metal cevherleri, cüruf ve kül; motorlu kara taşıtları; plastikler ve mamulleri; organik kimyasallar ile mücevherci eşyası olmuştur.

Türkiye- Japonya Dış Ticareti
2023 yılında Türkiye ile Japonya’nın ticaret hacmi yaklaşık 6,8 Milyar dolar olmuştur. Aynı yıl, Türkiye’nin Japonya’ya ihracatı yaklaşık 664 milyon dolar olmuştur. Japonya’nın ülkelere göre ihracatında Türkiye, 27. sırada yer almaktadır.

2023 yılında Türkiye’nin Japonya’dan ithalatı yaklaşık 5,4 milyar dolar olmuştur. Japonya’nın ülkelere göre ithalatında Türkiye, 51. sırada yer almaktadır.

Doğrudan Yabancı Yatırımların Görünümü
Japonya, 2022 yılında 33 milyar dolar ile doğrudan yabancı yatırım çeken ülkeler arasında 13. sıradadır. 2020-2022 döneminde toplam doğrudan yabancı yatırım miktarı 68 milyar dolar olan Japonya, 2022 yılında 225 milyar dolarlık toplam yabancı sermaye stoğu ile dünyada 27. sıradadır. 2021 yılı insani gelişmişlik endeksine göre dünyada 191 ülke arasında Japonya 19. sıradadır. 2023 yılı ekonomik serbestlik endeksine göre Japonya, dünyada 176 ülke arasında 31. sıradadır.

Para Kullanımı
Japonya’nın resmi para birimi ‘yen’dir. Para birimi kodu olarak “JPY”, faturalarda Japon yeni işareti olarak “¥” kullanılmaktadır. Japonya’da başta büyük şehirler olmak üzere kredi kartları yaygın biçimde kullanılmaktadır. Debit kart kullanımı ise çok yaygın değildir. Akıllı telefon uygulamaları ve toplu taşıma kartları gibi elektronik para kullanımı yaygınlaşmaktadır.

İş Kültürü
Japonya pazarında Türk ürünleri için uygun bir pazar alanı olmasının yanı sıra, Japon firmalarının Türkiye'de yatırım yapma ve Türk şirketleri ile uygun işbirliği yapma konusunda ilgilerinde de önemli ölçüde olumlu gelişmeler meydana gelmektedir. Ancak, Japon firmaları ile ticaret ve işbirliği hususunda harekete geçecek firmaların, çok hazırlıklı olmaları, ne yapmak istediklerini iyi belirlemeleri, uzun vadeli düşünmeleri, Japon firmalarının çok detaylı bilgiler isteyeceklerini bilerek kendi işleri ve şirketleri ile ilgili iyi bir altyapılarının olması ve uzun vadeli bir işbirliği yaklaşımı ile hareket etmeleri gerekmektedir.

Japonya’daki iş kültürünün temelinde ‘müşteri velinimettir’ yaklaşımı yer almakta olup, B2B kapsamındaki iş ilişkilerinde de çoğu Japon tedarikçi firma, bağlantıda olduğu alıcı firmaların beklentilerini karşılamak için özverili bir biçimde çalışmaktadır. Bu açıdan, Japon tedarikçi firmalar ile alıcı firmaların yer yer çokta eşit sayılamayacak bir ilişkileri olduğu görülebilmektedir.

Güven unsuru ön planda olmakla birlikte; ihraç malının fiyatı, standardı, Japon tüketicilerin beğenisine uygun tasarım ve kalitede üretilmiş olması, zamanında ve talep edilen miktarlarda teslimat önem taşımaktadır. Sözleşme koşullarına uygun olmayan ürünlere rastlanması halinde ticari bağlantılar olumsuz yönde etkilenebilmektedir.

 Uygun uluslararası fuarlara katılmak ve katılımda sürekliliği sağlamak önem taşımaktadır. Japon firmalar ve tüketiciler, alım kararı için ticarete konu malı görüp dokunmayı tercih etmektedir. Bu şekilde davranan, güven ve istikrara önem vererek, sabır gösteren ve sürekli tanıtım yapan firmaların başarılı oldukları ve kalıcı ilişkiler tesis ettikleri gözlenmektedir.