Başkent:Vilnius
GSYİH: 79.427.000 $
Kişi Başı GSYİH: 28.482 $
Büyüme Oranı: -0,18
Nüfus: 2.789.000
Yüzölçümü: 65.300 m²

Avrupa’nın kuzeydoğusunda yer alan Litvanya; kuzeyde Letonya, doğuda ve güneyde Beyaz Rusya, güneybatıda Rusya ve Polonya, batıda da Baltık denizi ile çevrilidir. Ülke, Batı Avrupa okyanus iklimi ile doğunun kara iklimi arasındaki geçiş bölgesinde yer almaktadır. 2004 yılında Avrupa Birliği’ne üye olan Litvanya’nın ekonomisi Baltık ekonomilerinin en büyüğüdür.

Doğal Kaynaklar
Yüksek kaliteli çimento, cam ve seramik üretiminde kullanılan kireçtaşı, kil, kuvars kumu, alçı kumu ve dolomit kaynaklarına sahiptir. 1950’li yıllarda petrol bulunmuş olmakla birlikte ülkenin batısında bulunan yalnızca birkaç kuyu çıkarım yapılan Litvanya, 2022 yılında 9 bin varil/günlük ham petrol üretimi ile 117 ülke arasında 94. sıradadır. Litvanya’nın Baltık Denizi kıyısı boyunca İzlanda'da olduğu gibi yüz binlerce evi ısıtmak için kullanılabilecek büyük miktarda termal enerji kaynağı bulunmaktadır. Tüm bunlara ek olarak ülkenin güneyinde demir cevheri yatakları bulunmaktadır. Ancak bu yataklardan çıkarımın çevresel maliyeti çok yüksektir. Ayrıca, bunun için Litvanya'nın dışarıdan sermaye ve teknoloji yatırımları çekmesi gerekecektir.

Genel Ekonomik Görünüm
Litvanya, 2023 yılı itibarı ile 196 ülke arasında dünyanın 80. büyük ekonomisidir. IMF verilerine göre 2024 yılında cari fiyatlara göre, GSYİH’nın 86 milyar dolar olması beklenmektedir. Ülke, 2023 yılında 28.482 dolarlık kişi başına düşen milli gelir ile dünyada 43. sırada yer almaktadır. İnsani gelişmişlik endeksine göre dünyada 191 ülke arasında 35. Sırada olan Litvanya, ekonomik serbestlik endeksine göre dünyada 176 ülke arasında 20.sırada, küresel rekabetçilik açısından dünyada 141 ülke arasında 39. sırada ve iş yapma kolaylığı açısından dünyada 190 ülke arasında 11. Sıradadır.

Sektörlerin Analizi
Dünya Bankası verilerine göre 2021 yılı itibarı ile ülke GSYİH’sının %3,31’i tarım, %25,3’ü sanayi, %60,74’ü hizmet sektörlerinden oluşmaktadır.
Litvanya’da üretilen başlıca tarım ve hayvancılık ürünleri; buğday, süt, şeker pancarı, kolza, arpa, tritikale, patates, yulaf, bezelye, fasulye iken ülkedeki başlıca sanayi sektörlerinin petrol arıtma, gıda işleme, enerji, kimyallar, mobilya, tekstil ve hazır giyim sanayileri olduğu görülmektedir. Litvanya mobilya sektörü, ahşap işleme, yüksek kaliteli ürünler üretme konusunda uzun süredir devam eden geleneklere sahiptir. Modern üretim tesisleri kullanılmaktadır ve işgücü çok yeteneklidir. Litvanyalı şirketler geniş bir mobilya yelpazesi üretmekte ve üretimin büyük bir kısmı ihraç edilmektedir.

Litvanya, yazılım mühendisliği, oyun yazılımı, siber güvenlik, yapay zeka odaklı çözümler, fintech gibi alanlarda ülkenin sunduğu imkanlardan yararlanmak isteyen küresel teknoloji şirketleri için bölgesel bir merkez haline gelmiştir. Ülke, bölgedeki en hızlı büyüyen start-up ekosistemlerinden birine sahiptir. Bilgi ve iletişim teknolojileri için hızla büyüyen bir merkez olan Litvanya, IT endüstrisi, iyi gelişmiş altyapısı, genç yetenek havuzu ve gelecek vaat eden teknoloji şirketleriyle tanınmaktadır. Baltık bölgesinde önemli bir elektronik üretim merkezi olarak hızla yükselmekte olan ülke elektronik, bilgisayar ve optik ürünleri ile ünlüdür ve tıbbi elektronikler ve optik aletler, Litvanya'daki elektronik üreticilerinin başlıca üretim alanlarıdır. Lazer teknolojisi, ülkenin uluslararası alana damgasını vurmasını sağlayan kilit bir endüstridir. Litvanya, küresel piko saniyelik lazer spektrometre pazarının yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Bunlar yaygın olarak Avrupa ülkelerine, ABD'ye, Avustralya'ya ve Asya'daki ülkelere ihraç edilmektedir.

Dış Ticaret Verileri
Litvanya, 2022 yılında dünyaya 46,4 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirmiştir. Ülkenin ihracatı bir önceki yıla göre %13,9 artmıştır. Ülkenin dünyadan ithalatı ise aynı dönemde %23,6 artarak 55 milyar dolar olmuştur. Ülkenin dış ticaret hacmi %18,8 artarak 101 milyar dolar olmuştur. Ülkenin 2022 yılı ihracatında başlıca ürün grupları; mineral yakıtlar, yağlar, mobilyalar, aydınlatma cihazları ve prefabrik yapılar, motorlu kara taşıtları, plastikler ve mamulleri, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, elektrikli makina ve cihazlar, ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü, muhtelif kimyasal maddeler, gübreler, hububattır. Ülkenin 2022 yılı ithalatında başlıca ürün grupları ise; mineral yakıtlar, yağlar, motorlu kara taşıtları, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, elektrikli makina ve cihazlar, plastikler ve mamulleri, eczacılık ürünleri, demir ve çelik, organik kimyasallar, ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü, demir veya çelikten eşyadır.

Litvanya hükümeti, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu sekiz ülkeyi ticarette ve yatırımda öncelikli ülkeler arasına almıştır. Ticaret pazarlarının çeşitlenmesi, dış ekonomik politikalardaki değişiklikler, uluslararası ticaretin durumu, tedarik zincirlerindeki değişiklikler nedeniyle Vietnam, Avustralya, Endonezya, Malezya, Hindistan, Nijerya, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Türkiye Litvanyalı firmalar için ticarette öncelikli ülkeler olarak belirlenmiştir.

Doğrudan Yabancı Yatırımcı Görünümü
2020-2022 döneminde toplam doğrudan yabancı yatırım miktarı 9 milyar dolar olan Litvanya, 2022 yılında 28 milyar dolarlık toplam yabancı sermaye stoku ile dünyada 82. sıradadır.

İş Kültürü
Litvanya’da iş yaparken geleneksel protokol ve görgü kuralları geçerlidir. Genç girişimcilerin belirgin iş yapma farklılıkları vardır. Genç iş adamları genellikle daha az bürokratik bir yaklaşıma sahiptir. Yüz yüze görüşmeleri tercih etmekte olan Litvanyalılar, iş ilişkilerini arkadaşlığa dönüştürmeyi tercih etmektedir. İlk görüşmeyi, karar verebilecek konumda olan üst düzey bir yöneticiyle gerçekleştirmek önem arz etmektedir. Birçok Litvanyalı şirket, hiyerarşik bir yapıya bağlı kalmaktadır. Bu gibi durumlarda, üst düzey iş insanları sadece eş seviyedeki yöneticilerle konuşur. Aynı zamanda, Litvanyalılar unvanlardan ve yükseköğrenimden etkilenirler. İş toplantılarında randevu gerekli olup, randevular 2-3 hafta önceden planlanmalıdır. Litvanyalıların benzer seviyedeki insanlardan oluşan bir ekip oluşturabilmeleri için katılacak kişilerin ve unvanlarının bir listesinin gönderilmesi yararlıdır. Toplantıların bir gün öncesinde tekrar onaylanmasında fayda bulunmaktadır, çünkü toplantılar bazen kısa sürede iptal edilebilmektedir. Dakiklik önemlidir ve toplantılar resmidir.

Para Kullanımı
Ülkede geçerli para birimi avrodur. Ülkede nakit para kullanımı yerine kredi kartı ve alternatif ödeme sistemleri (revolut, wise) daha çok tercih edilmektedir.

Türkiye- Litvanya Ticareti
Türkiye ile Litvanya arasındaki ticaret hacmi 2023 yılında 1.36 milyar dolar olmuştur. Aynı yıl, yılında Türkiye’nin Litvanya’ya ihracatı 511 milyon dolar olmuş, ülkeye ihraç edilen başlıca ürünler ise, demir veya çelikten eşya, elektrikli makina ve cihazlar, mineral yakıtlar, yağlar, demir ve çelik, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, motorlu kara taşıtları, plastikler ve mamulleri, alüminyum ve alüminyumdan eşya, mücevherci eşyası, uçucu yağlar ve kozmetikler olarak kayıtlara geçmiştir.

2023 yılında Türkiye’nin Litvanya’dan ithalatı ise 525 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Türkiye’nin Litvanya’dan yaptığı başlıca ithalat kalemleri ise, demir ve çelik, mobilyalar, aydınlatma cihazları, prefabrik yapılar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, vatka, keçe, dokunmamış kumaş, özel iplikler, elektrikli makina ve cihazlar, motorlu kara taşıtları, mineral yakıtlar ve yağlar, optik, fotoğraf, ölçü, tıbbi alet ve cihazlar, plastikler ve mamulleri, gıda sanayii kalıntıları, hayvan yemleri olmuştur.