Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Makine Konseyi Başkanı Cem Bozdağ, pandeminin teknolojideki ilerlemeyi ve dijital dönüşümü hızlandırdığını belirterek, “Firmalarımızın artık daha hızlı, yenilikçi ve üretken olması gerekiyor. Bu noktada Endüstri 4.0 uygulamalarını ivedilikle hayata geçirmeliyiz.” dedi.

BTSO Makine Konseyi Başkanı Cem Bozdağ, makine sektörü açısından 2020 yılının seyrini ve 2021’e ilişkin beklentilerini anlattı. Pandemi sonrası güçlü üretim altyapısı, yeniliklere adaptasyon becerisi ve nitelikli insan kaynağı gibi dinamiklerle üretimde ve ihracatta makine sektörünü yeni fırsatlar beklediğini kaydeden Bozdağ, Avrupalı imalatçıların tedarik güvenliği ve Çin ve Uzak Doğu ülkelerine alternatif arayışlarının makine ihracatçıları için önemli bir avantaj oluşturacağına vurgu yaptı.

Pandemi sonrası süreçte dijital dönüşüm uygulamalarına ağırlık verilmesi gerektiğini ifade eden Bozdağ ayrıca ithal ürünlerin yerlileştirilmesi, üniversite-sanayi işbirliğinin geliştirilmesi ile Ar-Ge ve tasarım merkezlerinin daha verimli hale getirilmesi gibi konulara dikkati çekti.

Makine sektörünün ülke ekonomisi açısından önemi hakkında neler söylersiniz ?

Makine sektörü, ülkelerin kalkınması ve zenginleşmesi için stratejik önem taşımaktadır. Dünyanın neredeyse tüm gelişmiş ekonomileri, makine üretimi ve ihracatında söz sahibidir. İmalat sanayinin tüm sektörlerine etki eden ve rekabette itici gücü olan makine sektörü, ekonomilere katma değer sağlamanın yanında istihdama da önemli oranda etki etmektedir.Türkiye de ‘sanayileşmiş ülke’ olma hedefine sahip bir ülkedir. Bu nedenle kendi üretim ve ürün teknolojilerine sahip olması gerekmektedir. Bu da ancak makine sanayinde yeterli teknolojik gelişme ve rekabet gücününün artırılması ile mümkündür.
Türkiye’nin ihracat hedeflerine ulaşabilmesi için gelişmiş ülkelerde olduğu gibi makine sektörüne pozitif ayrımcılık yapılarak, desteklerin ve teşviklerin genişletilmesi önem arz etmektedir. Ekonomi yönetimimiz tarafından bu noktada gösterilen kararlı tutumu memmuniyetle karşılıyoruz. Son olarak Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı pilot uygulamasında makine sektörüne yönelik 153 proje başvurusu gerçekleştirildi. Bursa’dan 3 firmamız destek almaya hak kazanan 10 firma arasına girmeyi başardı. Durmazlar, Ermaksan ve İğrek Makine Türkiye'nin teknolojik olarak dışa bağımlı olduğu sistemleri yerli ve milli imkanlarla üretecek. Diğer odak sektörlerde açılacak çağrılara da Bursa iş dünyamızın ilgisinin büyük olacağını öngörüyoruz. Bu önemli destekler dolayısıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Sayın Mustafa Varank’a şahsım ve iş dünyamız adına şükranlarımı sunuyorum.

Sektör Kovid-19 sürecinden nasıl etkilendi ?
Salgından genel olarak tüm sektörlerimiz olumsuz etkilendi. Makine sektörü de 2020 yılı ilk çeyreğinde oldukça iyi bir dönem geçirse de pandemide ilk dalganın yaşandığı ikinci çeyrekte yüzde 27’lik bir ihracat kaybı yaşadı. Haziran ayı sonrasında esnek ve çevik üretim altyapısı sayesinde toparlanmaya başlayan sektörümüz, yılın son çeyreğinde büyük bir atılım gerçekleştirdi. Bu dönemde ihracatta yüzde 9 artış yaşanırken, sektörün yıl genelinde ihracatı 17 milyar doları aştı. Bursa da bu dönemde 2,1 milyar dolarlık ihracatla İstanbul’un ardından sektörde en fazla ihracat yapan ikinci il oldu.

Küresel makine ticaretinin yüzde 12 düştüğü 2020'de Türkiye'nin makine ihracatındaki kaybın yüzde 4,5 ile sınırlı kalması sektörün yeni şartlara uyum gösterme kabiliyetini gösteriyor. Sektör temsilcilerimiz, pandemiye rağmen ayakta kalmayı, üretim ve ihracata devam etmeyi başardı. Pandemi sonrası güçlü sanayi altyapımız, firmalarımızın sahip olduğu üretim yeteneği, yeniliklere adaptasyonu ve nitelikli insan kaynağı gibi dinamiklerle üretimde ve ihracatta iş dünyamızı yeni fırsatlar bekliyor. Küresel makine ve teçhizat yatırımlarının artmasıyla 2021 yılını çok daha verimli geçirme potansiyeline sahibiz. Bu noktada özellikle Avrupalı imalatçıların tedarik güvenliği ve Çin ve Uzak Doğu ülkelerine alternatif arayışlarının da ülkemiz için önemli bir avantaj oluşturacağını düşünüyorum.

BTSO’nun makine sektörüne yönelik çalışmalarını değerlendirir misiniz ?
BTSO Yönetim Kurulumuz, sektöre yönelik çok önemli projeler hayata geçiriyor. BUTGEM düzenlediği eğitimlerle, sektörün nitelikli çalışan ihtiyacına destek veriyor. BTSO MESYEB çalışanlarımızın belgelendirilmesi hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor. MESYEB bünyesinde kurulan Asansör Güvenlik Ekipmanları Test ve Geliştirme Merkezi, asansör sektörünün test ve muayene hizmetlerinin yapılmasına imkan sağlıyor. Bursa Model Fabrika, Endüstri 4.0’a geçişte sektörümüze rehberlik ediyor.

Makine sektörümüzün en büyük sorunlarından biri olan fabrika alanı ve yeterince genişleyememe sorununa çözüm için Odamız tarafından TEKNOSAB hayata geçiriliyor. Bursa’nın ihracatını 40 milyar dolara çıkarmayı hedefleyen bu makro projedeki yatırımcıların büyük bir kısmını  makine sektörü temsilcileri oluşturuyor. TEKNOSAB, sektörümüzün gelişimine büyük güç katacak. Yatırımların aktif hale gelmesinden sonra bu firmaların yan sanayilerinin de üretim ve satışlarını artıracağını, ek istihdam ile şehrimizin düşük olan işsizlik oranını daha da aşağıya çekeceğini düşünüyoruz.

BTSO, Ticaret Bakanlığı destekli Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi (UR-GE) projelerini Türkiye’de aynı anda en fazla yürüten kurum konumundadır. Makine, Uzay-Havacılık ve Savunma UR-GE’lerine ek olarak Asansör İmalatı UR-GE’si de hayata geçti. Küresel Fuar Acentesi ile üyelerimiz dünyanın en önemli fuarlarına giderek sektörel yenilikleri yakından görme fırsatı yakalıyor. Ayrıca BTSO’nun destekleriyle Bursa’mızda gerçekleşen fuarlar Bursalı firmalarımıza ürünlerini sergileme ve yeni pazarlara ulaşma imkanı tanıyor. Ticari Safari ile yurt dışından alım heyetlerinin Bursa’ya getirilmesi de ihracatımızın artmasına destek oluyor.

Makine Konseyi’nin çalışmaları hakkında bilgi verir misiniz ?

Avrupa’nın en büyük 6.makine imalatçısı olan Türkiye’nin son yıllarda yakaladığı başarılarda Bursalı firmalarımızın çok değerli katkıları bulunuyor. BTSO olarak bizler de Bursa’mızın lokomotif sektörleri arasında yer alan makine sektöründe, firmalarımızın teknoloji ve Ar-Ge odaklı büyümesi adına önemli çalışmalar gerçekleştiriyoruz.

Sanayici, kamu temsilcileri ve akademisyenler başta olmak üzere kentteki tüm sektör paydaşlarını bir araya getirdiğimiz Makine Konseyimizde, ortak akıl etrafında sektörün geleceğine yön verecek stratejiler oluşturuyoruz. Makine Konseyi olarak sektörümüzün gelişimine ve rekabetçiliğini artırmaya destek olmaya çalışıyoruz. Yönetim Kurulumuz tarafından sektörümüzün ve firmalarımızın gelişimi için yürütülen projelere destek verip daha çok faydalı olmak adına çalışmalara devam edeceğiz.

Devletimizin destekleri hakkında üyelerimizi bilgilendirerek, firmalarımızın sağlıklı büyümelerine ve ihracatlarını artırmalarına yardımcı olmak istiyoruz. Firmalarımız arasındaki iletişim ve işbirliğini geliştirmek hedeflerimiz arasında yer alıyor. Firmalarımızın iletişimini güçlendirmek, işbirliklerinin artmasına, ticaretin artmasına ve firmalarımızın eksik olan yönlerde birbirlerini tamamlamasına vesile olacaktır. BTSO çatısı altında bu iletişimi güçlendirmemiz en doğru hareket noktasıdır. Pandemi sürecinde de online-toplantılar, video-konferanslar ile çok hızlı bir şekilde işlerimizi online ortama taşımayı başardık. Sektörümüzü yönlendirecek seminer, panel ve eğitimleri webinar şeklinde gerçekleştirdik.

Önümüzdeki süreçte sektörün öncelik vermesi konular nelerdir ?

Salgın teknolojideki ilerlemeyi ve dijital dönüşümü hızlandırdı. Firmalarımızın artık daha hızlı, yenilikçi ve üretken olması gerekiyor. Bu noktada gelişen teknolojiyi firmalarımızın da takip etmesi, Endüstri 4.0 uygulamalarını ivedilikle hayata geçirmesi gerekiyor
.
Sektörümüz ülke ihracatında önemli pay sahibi ancak ithalatımız da yüksek seviyelerde. Bu noktada ülkemizin cari açığının azaltılmasına destek olmak amaçlı ithal edilen ürünlerin listesi hazırlanarak bunların yerli olarak üretimi sağlanmalı. Yerli ve milli üretim hamlesi kararlı bir şekilde devam etmeli ve ithal ürün girişi mümkün olduğunca azaltılmalıdır.

Özellikle ileri teknoloji ve orta ileri teknoloji ürünlerine sektör olarak ağırlık vermemiz gerekiyor. Bunun için Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerimizin sayısını artırarak daha verimli hale getirmeliyiz. Firmalarımızın katma değeri yüksek ürünler üretmesi yeni patentler alması gerekiyor. Bunun için sanayi-üniversite işbirliği çok büyük önem arz etmektedir. Bu işbirliği geliştiği takdirde Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerimiz daha verimli olacaktır. Konsey olarak sektörden gelen talepler doğrultusunda BUTEKOM’u daha da geliştirerek hizmet yelpazesini genişletmeyi hedefliyoruz. Konseyimiz sektörün gelişimi için gereken tüm adımları atacaktır. Bu imkanı bizlere tanıyan BTSO Yönetim Kurulu Başkanımız Sayın İbrahim Burkay’a teşekkür ederiz.