ÖZEL RÖPORTAJ: ERDAL ÇATALKAYA
Bayram sonrası hareketlilik beklediklerini belirten Bursa Tarihi Çarşı ve Hanlar Birliği Başkanı İsa Altıkardeş, cumartesi ve pazar günleri açık olmaları halinde toparlanabileceklerini dile getirdi. Altıkardeş, BTSO’nun Payitaht Çarşı Alışveriş Günleri organizasyonunu da dört gözle beklediklerini söyledi. Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından da desteklenen Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı Kentsel Tasarım projesinde kamulaştırmaların hızlı bir şekilde yapılması için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzası ile ‘acele kamulaştırma’ kararı alındı. Yıkımların başladığı 700 yıllık bölge gün yüzüne çıkmaya başlarken esnaf, pandemi kısıtlamalarının bitmesine odaklandı. Düğün sezonunu da kapsayan 5 aylık süreçten çok umutlu olduklarını kaydeden Bursa Tarihi Çarşı ve Hanlar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İsa Altıkardeş, cumartesi ve pazar günleri mutlaka açık kalmaları gerektiğini söyledi.
‘EN BÜYÜK SIKINTI OTOPARK’
Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi’nde dönüşüm süreci başladı. Peki, bölgenin en büyük sorunu sizce nedir?
Kapalı Çarşı’da daha önceden yapılan fiziki çalışmalar gayet güzel sonuçlandı. Açık Çarşı’ya baktığımız zaman bazı eksik bölgeler var. Onların da tamamlanması gerekiyor. 450 bin metrekare civarında 4 bin esnafın bir arada olduğu bir bölgenin fiziki durumundan ziyade en büyük sıkıntısı, otopark. Otopark ile ilgili çözümün ne zaman sonuçlanabileceği ile alakalı kısmında endişelerimiz var. Bu konuda girişimlerimizi yaptık. Sayın Valimiz, Sayın Büyükşehir Belediye Başkanımız başta olmak üzere kent dinamikleriyle yaptığımız görüşmelerde çözüm arayışı içerisinde olduklarını onlar da beyan ediyorlar.
Dönüşüm Projesi’nde süreç, nasıl ilerliyor? Birlik olarak gidişattan memnun musunuz?
Görüşlerimiz dikkate alınıyor, bununla ilgili bir problem yok. Ama tabii ki pandemi, o süreci de biraz daha yavaşlattı. Kolay bir çalışma şekli de değil. Yani çalışan bir yapının içerisinde restorasyon yapmak biraz zordur. Biz bunu yaklaşık olarak 2,5 yıl önce kapalı çarşıda yaşadık. Zor bir süreç ama tabii ki bunların olması gerekiyor. Sayın Büyükşehir Belediye Başkanı ve kent dinamiklerinin bizimle yapmış olduğu görüşmelerle birlikte sürecin daha iyi çözümlenmesi için ortak bir çalışma yürütülüyor.
‘5 GÜNE BEDEL…’
Hafta sonu yasakları konusunda esnetme bekliyor musunuz?
Pandemide ikinci yılın içindeyiz. Gelinen noktada çarşı-pazarların, AVM'lerden daha korunaklı olduğunu insanların bir kez da anladığını düşünüyorum. 4 bin esnafın içinde bulunduğu bölgede 110 iş kolu var. Bu nedenle Bursa'nın değil Türkiye'nin en büyük açık hava AVM’si olarak nitelendiriyorum Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi’ni… Bu bağlamda turiste endeksli bir yapı içerisinde ilerleyen bir çalışmamız vardı. Pandemi, bu çalışmayı da olumsuz yönde etkiledi. Çok büyük sıkıntılar yaşattı. İşletmelerdeki mülk sahiplerinin kira konusunda destek olmaması, esnafın biraz daha belini büktü. Bununla ilgili belediyenin kiralık olan yerleri ile ilgili kiracılarına sağlamış olduğu artılar var. Ama özel mülk sahipleri, böyle bir çalışmanın olmadığı için esnafın durumu sıkıntılı. Bu sürecin bir an önce atlatılması gerekiyor. Yine de bu pandemi sürecinde yaşadığımız en büyük sıkıntıların daha çok tetikleyen olanı da cumartesi ve pazar günlerinde kapalı olmamız. Belki cumartesi ve pazar dediğim zaman haftanın iki günü yapıyor ama geri kalan 5 güne bedel olan günler. Bizim için en önemli gün, cumartesi. Hem Bursalılar için hem de 17 ilçeyi besleyen en yakın illerimizde yaşayanların Bursa’yı tercihleri noktasında en fazla yoğunluk cumartesi günleri yaşanır. Bayramdan sonra cumartesi ve pazar günlerinde açık olma noktasında tekrar taleplerimizi ileteceğiz. Tarihi dokunun olduğu yerde canlılık ve yaşam olması gerekiyor. Şu anki pandemi sürecine baktığımız zaman esnafla yaşam ön planda duruyor.Sadece esnafla olmamalı, bununla ilgili yerel turistlerin de yoğun bir şekilde Bursa’mızı gezip alışveriş yapmasını bekliyoruz.
Kısıtlama önlemleri, bugüne kadar çarşının düzenini nasıl etkiledi?
Belli saatlerde ciddi yoğunluk yaşanıyor mu?
Pandemide standart işleyişimiz saat 10’da açılış ve 17.30’da kapanış şeklinde. Bu durum, trafik anlamında zaten Bursa'yı kilitliyor. Kapanış saatine doğru doğal olarak kalabalık oluşuyor. Geçen yılki gibi bayram havasını da yaşayamıyoruz ne yazık ki. Çarşımızda bayramdan 15 gün öncesi başlayan bereketli bir yoğunluk oluşurdu. Bu yıl da olmayacak.
‘KİRA İLE İLGİLİ YAPTIRIM OLMALI’
Pandeminin olumsuz etkilerini azaltma noktasında sunulan destek ve teşvikleri nasıl karşılıyorsunuz?
Kredi noktasında hâlihazırda esnafın büyük sıkıntıları var. Destekleyici kredi de olsa yeniden sıkıntıya girmeleri, cazip ya da uygun değil. Örneğin devlet, çalışanların sigortalarını karşılayabilir. Çalışan personel teşvikini devletin vermesi gerekiyor. Özel mülkleri olanlara kira noktasında yaptırım uygulanabilir. Mevcuttaki kiracıların, stopajları ödememesi gerekiyor. Esnaf dayanıyor dayanıyor ama elindeki nakdini bitirdi. Bundan sonraki süreçte daha büyük sıkıntılar yaşanabilir. Pandemi ile alakalı ekonomik anlamında bütün dünya zarar görmüştür. Ama biz ülke olarak biraz daha fazla zarar gördüğümüzü düşünüyoruz.
Bu süreçte esnafa yönelik siz birlik olarak ne gibi çalışmalar yaptınız?
Açık Çarşı, kuyumcuların da çok yoğun olduğu bir bölge. Kuyumcular ile ilgili bazı talepler vardı. Kuyumcuların kamu bankalarına 500’er gram altın yatırmalarını öngören düzenleme ile ilgili çözüm önerilerini sık sık kamuoyu ile paylaştık. Oda Başkanımız ile beraber yaptığımız görüşmelerde bu sorun çözüldü. Lokanta, kafeterya gibi işletmelerdeki esnafımız ise yaklaşık olarak iki yıldır büyük sıkıntı yaşıyor. Tarihi Çarşı Hanlar Birliği Yönetimi olarak biz sadece toplumu etkileyebilecek demeçler verebiliyoruz. Doğruları dile getiriyoruz ama meseleye sadece Bursa olarak, sadece bölge olarak bakmak mümkün değil. Aynı zamanda belli periyotlarda rutin olarak çarşımızda dezenfeksiyon işlemlerini gerçekleştiriyoruz. Tedbirlerin uygulanması noktasında kontrollerimizi de yapıyoruz.
‘ALIŞVERİŞ GÜNLERİ YENİDEN BAŞLASIN’
BTSO’nun Tarihi Çarşı özelinde yaptığı çalışmaları nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bir kere BTSO’nun Payitaht Çarşı Projesi, Bursa’mız için çok büyük bir fayda. Hem esnafımıza hem de Bursalılara çok önemli getirileri var. Pandeminin etkilerinin azalmasıyla birlikte inşallah yeniden yaparız ve Alışveriş Günleri devam eder. BTSO Başkanı Sayın İbrahim Burkay ile görüşmelerimizde bunu yeniden dile getireceğiz. BTSO’nun esnafa yönelik bilgilendirme çalışmaları da çok isabetli. Üye olsun olmasın BTSO’nun bu noktada yaptığı çalışmalar, gayet yerinde. 2021’in kalan aylarına yönelik beklentileriniz ne yönde? Geçen yıl boyunca kaybettiklerimizi, bayram sonrası 5 aylık süreçte en azından yerine koyma şansını elde etmiştik. Umuyorum ki Bursa'nın tarihini ve kültürünü görmek isteyen yerli ve yabancı turistlerin katkılarıyla beraber düğün sezonuyla bağlantı kurarsak ve beklediğimizgibi olursa geçen seneki gibi bir toparlama olabilir.