Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) Jet Propulsion Laboratory (Jet İtki Laboratuvarı) bölümünde çalışmalarını sürdüren bilim insanı Dr. Umut Yıldız, Gökmen Uzay Havacılık Eğitim Merkezi’ne (GUHEM) gerçekleştirdiği ziyarette BTSO Ekonomi okurlarına özel açıklamalarda bulundu. GUHEM’de düzenlenen söyleşide Türkiye’nin dört bir yanından gelen uzay meraklılarıyla bir araya gelen Yıldız, GUHEM henüz olgunlaşmamış bir projeyken ilk toplantılara katıldığını hatırlattı ve geçen 7 yıllık süreçte; bir fikrin, dünyada az sayıda örneği bulunan bir projeye dönüşmesinden gurur duyduğunu söyledi.
GUHEM’DE UZAYLA ETKİLEŞİM KURULUYOR
7 yıl önce GUHEM henüz bir projeyken buradaydınız. Şimdi geldiğinizde ise bir fikrin ilham veren bir merkez haline geldiğini görüyorsunuz. O günden bugüne bu gelişimi nasıl değerlendiriyorsunuz?
İnsanlar uzaya karşı hep ilgilidir, bir şeyler yapmak isteyen insanlara hep rastlarım ama düşünülen projeler genelde havada kalır. İlk defa böyle bir fikrin ilham veren bir merkeze dönüştüğünü görüyorum. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın ve diğer paydaşların temsilcileriyle 7 yıl önce ilk toplantımızı yaptığımızda buradan Türkiye’nin ilk ‘Gökmen’ini çıkarmak istediklerini söylediler. Ben o sıralar neden Bursa’dan çıkacak diye düşünüyordum. Bu adımı ilk kez bu merkez attı. GUHEM bu konuda yalnızca Türkiye’de değil Avrupa’da hatta dünyada sayılı merkezlerden biri oldu. Burayı yalnızca bir bilim merkezi olarak düşünmemek gerekiyor. Burası içerisinde havacılık ve uzay temasının da yaşandığı bir merkez. Ziyaretçiler, uygulamalı olarak bu havacılık ve uzay çalışmalarının nasıl olduğunu test ederek görebiliyorlar. Bu etkileşim çok önemliydi.
GENÇLER GUHEM SAYESİNDE KENDİLERİNİ UZAYA ADAYABİLİR
Türkiye’de ve dünyada GUHEM tarzındaki merkezlerin işlevi nedir?
Buna benzer merkezleri pek çok yerde görüp gezdim. Özellikle öğrencilerin buralara sürekli gelmesi ve buralardaki aktivite alanlarında bulunmaları çok önemli. Muhteşem bir merkez yapabilirsiniz ama öğrenciler buraları ziyaret etmezse hiçbir işe yaramaz. Buranın en önemli olayı başta Bursa olmak üzere tüm Türkiye’den öğrencilerin gelerek buralarda havacılık ve uzayla ilgili eğitim alması, bu tecrübeleri uygulamalı olarak deneyimlemesi. Buraya gelenlere ilham olan GUHEM sayesinde belki de gençler kendilerini gelecekte uzayla alakalı bir mesleğe adayacaklar. Bu bakımdan çok önemli buluyorum. Uzay konusu biraz soyut bir konu. Burada uzayın nasıl işlediğini size anlatan animasyonlar var maketler var. Bu merkez sayesinde uzaya dokunabiliyorsunuz.
UZAY KONUSUNDA YILMADAN ÇALIŞMAK GEREKİYOR
Türkiye uzay çalışmaları açısından ne durumda? Nasıl bir politika izlenirse uzay çalışmalarında başarı yakalanabilir?
Türkiye şu anda bir uzay ajansı kuruldu ve milli politika belirlendi. Bir yol haritası çizilmiş durumda. İlk hedef, 2023'te Ay'a sert iniş, ondan sonra da yumuşak iniş yapmak. Bu planların gerçekleşme ihtimalini görüyoruz. En azından elimizde bir plan var. Önemli olan bu politikayı devam ettirebilmek, ortaya koyulan bütçeyle bu hedeflere gitmemiz gerekiyor. Uzay çalışmaları zorlu bir yoldur, olumsuz gelişmelerle karşı karşıya kalınabilir ama pes edilmezse eninde sonunda istenen olur. Bu çalışmaları tamamlayabilmek için yılmadan çalışmak gerekiyor.